601771f29926603991097513600 n

oszacowania przyszłych stóp inflacji oraz zdecydowania, czy posługiwać się cenami stałymi czy bieżącymi.

Copeland, Koller i Murrin (1997, s. 199 i nast.) zalecają sporządzanie wszelkich prognoz finansowych w ujęciu nominalnym, a nie realnym, co oznacza posługiwanie się cenami bieżącymi, j nie cenami stałymi, ftrstulują oni, aby oczekiwaną stopę inflacji w gospodarce szacować na podstawie struktury czasowej stóp procentowych, gdyż nominalne stopy prtKentuwe odzwierciedlają oczekiwania kredytobiorców wobec przyszłej inflacji⁵. Wydaje się, że badania tej kwestii wykraczają poza możliwości poszczególnych inwestorów. Winny one być prowadzone przez wyspecjalizowane instytucje statystyczno-ekonometryczne, a inwestor powinien być ich odbiorcą. W Polsce nie ma jednak, i nie będzie w najbliższych latach, możliwości prowadzenia tego typu badan i analiz na użytek praktyki gospodarczej w skali mikroekonomicznej.

Wyżej cytowani ekonomiści mają świadomość obiektywnych trudności szacowania cen przyszłościowych. Formułując pragmatyczne podejście do sprawy, stwierdzają m.in.: „W krajach o wysokiej inflacji użycie przepływów gotówkowych (...) w ujęciu realnym (lub wyrażonych w stabilnej obcej walucie) jest często rozwiązaniem najbardziej praktycznym" (tamże, s. 140).

Rodzime doświadczenia potwierdzają zasadność tej opinii, choć musimy pamiętać, że z punktu widzenia poprawności metodycznej rozwiązanie takie jest „życiowym" uproszczeniem. 7 drugiej strony, trzeba zdać sobie sprawę, żc w warunkach wysokiej inflacji stosowanie poprawnie oszacowanych stóp inflacji w odniesieniu do poszczególnych składników wpływów i wydatków, jeżeli byłoby to w ogolę możliwe, dałoby bardzo duży margines błędu. W tej sytuacji decyzyjnej stosujemy jakoby „mniejsze zło".

Uwagi powyższe dotyczące cen, a zarazem uwzględnienia czy też. nieuwzględnienia inflacji w wycenie przepływów gotówkowych projektu inwestycyjnego, nie rozstrzygają kwestii, natomiast zachęcają do dalszych badań i studiów na ten temat

W zakończeniu tego fragmentu opracowania warto zwrócić uwagę na pewne zasady, których w zależności od sposobu ujęcia inflacji w ocenie opłacalności inwestycji należy bezwzględnie przestrzegać. Oto najważniejsze z nich:

—    Do oceny opłacalności inwestycji podchodzimy konsekwentnie, to znaczy bierzemy pod uwagę wszystkie wielkości w ujęciu nominalnym, uwzględniającym skutki inflacyjne, albo w ujęciu realnym (bez inflacji).

—    W ocenie projektów w ujęciu nominalnym posługujemy się wielkościami uwzględniającymi inflację, m.in. cenami bieżącymi, płaconymi za towary i usługi nabywane w okresie, którego dotyczą.

—    Oceniając opłacalność projektów inwestycyjnych w ujęciu realnym, posługujemy s:e wszystkimi wielkościami nic uwzględniającymi inflacji m.in. cenami stałymi, odniesionymi do określonego czasu bazowego.

i.

³ Szerzej rz renu: tonctrdi łaztahćto li itto rmrełifow-włi «(«*» r_ > .....

— Posługujemy się dwoma rodzajami stóp procentowych, a więc: stopą procentową realną (p_r) i stopą procentową nominalną (p„). Zależność między tymi wielkościami a stopą inflacji {pi) przedstawia się następująco:

0 +P«) “ (I +/>.)(! + />.)•

Zatem stopa procentowa realna określona jest równaniem:

Pr

1 +p„

1 +Pi

-1,

a stopa procentowa nominalna:

Pi = 0 +/v)(l +/’/)-!•

Ostateczna decyzja inwestycyjna, przy uwzględnieniu wszelkich wymogów poprawności metodycznej, nie zależy od przyjętego sposobu wyceny, to jest ujęcia nominalnego lub realnego wpływów, wydatków i stopy procentowej Wadliwe będzie np. ujęcie przepływów (wpływów i wydatków) w wymiarze realnym, a stopy dyskontowej na poziomie nominalnym. Może to spowodować niedoszacowanie korzyści netto projektu i tym samym odrzucenie jego realizacji. Z kolei sytuacja odwrotna może spowodować podjęcie nieefektywnej decyzji

2.5. Oczekiwana stopa zwrotu z inwestycji

Powszechne jest przekonanie ekonomistów, że stopa zwrotu z zainwestowanego kapitału jest jednym z. podstawowych kryteriów decyzji inwestycyjnych w gospodarce rynkowej.

Projekt inwestycyjny charakteryzują dwie podstawowe wielkości: dochodowość (stopa zwrotu) i ryzyko. O wyborze tego czy innego projektu decyduje inwestor, kierując się zwykłe zasadą maksymalizacji stopy zwrotu z kapitału przy akceptowanym przez siebie poziomie ryzyka. Postępowanie wedle wskazań tej zasady wymaga ustalenia, w pierwszej kolejności, oczekiwanej przez inwestora stopy zwrotu

Oczekiwana przez inwestora stopa zwrotu kapitału jest odzwierciedleniem granicznej (minimalnej) stopy zysku z kapitału, przy akceptowanym przez niego poziomie ryzyka, poniżej której nie opłaca się mu inwestować.

Ustalenie poziomu oczekiwanej przez inwestora stopy zwrotu z inwestycji jest jedną z podstawowych i ciągle dyskutowanych kwestii w zarządzaniu inwestycjami przedsiębiorstw. Jest to jeden z najważniejszych elementów rachunku opłacalności i zarazem trudny do oszacowania w praktyce inwestycyjnej. 7. drugiej strony, poprawność wyceny oczekiwanej przez inwestora stopy zwrotu ma decydujący wph w na opłacalność projektu inwestycyjnego. Zgodnie z dotychczas formułowanymi zasadami poprawności decyzji inwestvcv;nvch. wymacana