♦ półkule zbudowane są z istoty białej pokrytej istotą szarą - zwaną korą
• silnie pofałdowana 11
• jej powierzchnię ocenia się na około 0,22 m2
• mieści połowę wszystkich neuronów całego organizmu (około 9 milia^j, neuronów)
• mimo że grubość jej wynosi średnio około 3 mm
• utkanie kory mózgu jest bardzo skomplikowanym tworem histok gicznym - 6 warstw komórek
• drobinowa - najbardziej zewnętrzna
• ziarnista zewnętrzna
• piramidalna zewnętrzna
• ziarnista wewnętrzna
• piramidalna wewnętrzna
• zwojowa
• warstwy te są różnie wykształcone w różnych częściach kory mózgu
• pola kory odpowiedzialne za ruch ciała posiadają najlepiej rozwinięte warstwy piramidalne
• komórki piramidalne to neurony ruchowe
• pola czuciowe - najlepiej rozwinięte warstwy ziarniste
Kora mózgowa o tak skomplikowanej budowie - tzw. nowa kora (neocortex) - w pelni wykształcona pojawiła się dopiero u ssaków. Wcześniej oddzielne skupiska neuroim na powierzchni półkul wystąpiły jako zaczątek kory u gadów (tzw. stara kora -archicortex, w postaci dwóch niewielkich wysepek na każdej półkuli). Jednak jeszt'J u ptaków mocno już rozwinięte półkule składają się głównie z jąder podstawnyd a nie z kory.
• istota szara mózgu (kora) stanowi u człowieka ponad 80% masy cale? mózgu
• penetruje ona również w głąb istoty białej, tworząc w niej skupi neuronów - tzw. jądra podkorowe (ośrodki podkorowe)
• stare filogenetycznie części ośrodkowego układu nerwowego
• funkcjonalnie kora mózgowa jest podzielona na
• korę ruchową
• kontroluje ruchy dowolne mięśni
• korę czuciową
• odbiera informacje wzrokowe, słuchowe, dotykowe, doznania b<8j|ffi
korę kojarzeniową
. siedlisko intelektu, pamięci, mowy i emocji . interpretuje napływające informacje zmysłowe a w korze mózgu zlokalizowane są tzw. ośrodki korowe . miejsca odpowiadające za poszczególne czynności ruchowe, czuciowe i wegetatywne
• przykłady niektórych ośrodków . ośrodek wzroku - w części potylicznej
. podrażnienie (również mechaniczne - przez uderzenie w tył głowy) wywołuje wrażenia świetlne • uszkodzenie powoduje ślepotę
. uszkodzenie połowy ośrodka (tzn. tylko w jednym płacie) powoduje ślepotę w połowie każdego oka
• ze względu na krzyżowanie się neuronów drogi wzrokowej.
włókna z każdego oka biegną do obu półkul mózgu
siatkówka oka nerw wzrokowy
korowe ośrodki wzrokowe
-- zwój rzęskowy
-skrzyżowanie
-pasmo wzrokowe
łciało kolankowe boczne)
--śród mózgowie
— jądro nerwu okoructiowcgo
Schemat dróg wzrokowych
• po wyłączeniu ośrodków wzrokowych w obu półkulach występuje ślepota korowa
• pełna niemożność odczuwania światła
• przy zachowaniu najprostszych odruchów na silniejsze podrażnienie tę energią, jak reakcje źrenic czy mruganie
L
127