CCI20110406003

czego powstają jony dodatnie i ujemne, oraz wolne elektrony. Może ona występować pod wpływem:

-    zderzeń cząsteczek, lub atomów z rozpędzonymi jonami lub e-lektronami - jonizacja zderzeniowa /bodźcza/,

-    zderzeń cząsteczek z cząsteczkami pod wpływem temperatury -jonizacja cieplna,

-    energii promieniowania /radioaktywnego, nadfioletowego,kosmicznego/,

Oderwanie elektronu może nastąpić wówczas, gdy dostarczona mu energia jest przynajmniej równa energii jonizacyjnej. Jednostką energii jonizacyjnej jest elektronowolt /1 eV =

= 1,602 • 10    J/. Używane jest również pojęcie napię

cia jonizacyjnego U. £VJ, które jest licz-bowo równe energii jonizacyjnej w elektronowoltacń. Oddzielenie pierwszego elektronu z atomu lub cząsteczki wymaga energii mniejszej niż odrywanie następnych., gdyż energia wiązania zależy od powłoki, na której znajduje się dany elektron.

Jeżeli energia dostarczona w czasie zderzenia elektronu z cząsteczką jest mniejsza niż energia jonizacyjna, to może nastąpić pobudzenie atomu. Zjawisko pobudzenia polega na przesunięciu elektronu z jego orbity podstawowej na inną /wyższą/. Stan taki nie trwa długo; elektron wraca na tor podstawowy oddając energię pobudzeniową w postaci promieniowania.

1.2. Wyładowania w powietrzu ^

Wyładowanie w gazach jest przepływem prądu między elektrodami. Wyładowania można podzielić w zależności od czynni—

ków, które je powodują i podtrzymują. Jeżeli wyładowanie utrzymuje się pod wpływem zewnętrznych czynników jonizujących /promieniowania kosmicznego, radioaktywnego działania ciał promieniotwórczych skorupy ziemskiej/ jest to wyładowanie niesamodzielne /niesamoistne/. Usunięcie przy -czyny zewnętrznej powodującej jonizację przyczynia się do zaniku prądu między elektrodami.

Wyładowanie samodzielne /samoistne/ ma miejsce wówczas, gdy utrzymuje się mimo braku zewnętrznych czynników jonizujących tylko pod wpływem odpowiednio dużej wartości napięcia przyłożonego do układu.

Wyładowanie niezupełne, jest to wyłado -wanie, które nie zwiera elektrod. Wyładowanie zupełne ma miejsce wówczas, gdy dochodzi do zwarcia elektrod przez iskrę lub łuk.

Gdy wyładowanie to odbywa się w gazie /powietrzu/ mówi się o przeskoku.

Po przyłożeniu napięcia do układu zawierającego między elektrodami powietrze jako dielektryk, zaczyna płynąć między nimi prąd elektryczny.

Wartość tego prądu jest zależna od ilości nośników znajdujących się w przestrzeni międzyelektrodowej, ich ruchliwości o-raz od przyłożonego napięcia. Zależność między wartością prądu a napięciem jest przedstawiona na rys.2.1.

Napięcie przeskoku w polu elektrycznym jednostajnym jest funkcją iloczynu odległości elektrod a i ciśnienia b - przy stałej wartości temperatury. Zależność U_Q = f /ab/ nazywa się prawem Paschena /Paszena/. Jej.przebieg podaje rys.2.2.

Laboratorium technik .. .