Choroby lasu0002 jpeg

Jesion..................................................................... 76

Topola..................................................................... 78

Olsza...................................................................... 79

Jaki jest udział grzybów w kształtowaniu stanu zdrowotnego lasu? ................ 80

Grzyby mikoryzowe w korzeniach i grzyby endofityczne w igłach.................... 83

Choroby epifitozyjne......................................................... 90

Choroby korzeni............................................................ 93

Huba korzeni............................................................... 94

Opieńkowa zgnilizna korzeni .................................................. 109

Inne choroby korzeni drzew................................................... 115

Czy drzewa i drzewostany mogą przezwyciężać stany chorobowe? ................ 118

Dylemat odporności - agresywność sprawcy czy podatność gospodarza? .............. 119

Czy nasze lasy rzeczywiście są chore?.......................................... 122

Nie jesteśmy bezradni - profilaktyka i terapia w drzewostanach gospodarczych.....129

Dlaczego nasze metody bywają nieskuteczne? .................................... 130

Hodowla i selekcja odpornościowa.............................................. 131

Specyfika profilaktyki i terapii w przypadku występowania chorób korzeni............ 138

Preparaty „grzyb przeciw grzybowi” - biotechnologia podpatrzona w przyrodzie....... 144

Minimum sanitarne.......................................................... 149

Wiedzieć, rozumieć, pamiętać.................................................. 153

Zalecana literatura ............................................................ 156

Od Autora

Długowieczność drzew i długi cykl produkcyjny drzewostanów oznaczają, że w lesie zdarzenia przyrodnicze i gospodarcze mogą mieć konsekwencje natychmiastowe, jak również mogą oddziaływać na całe pokolenia. Dlatego ważne jest, aby wiedzieć, rozumieć i pamiętać. Wiedzieć o podstawowych zasadach funkcjonowania komórek, tkanek, drzew, drzewostanów i ekosystemów leśnych, rozumieć mechanizmy określające zakres i charakter prowadzonej gospodarki, kształtujące przyszły stan lasu i pamiętać

0    zdarzeniach istotnych dla rozwoju obecnych i przyszłych drzewostanów.

Przystępując do pisania tej książki, zamierzałem w taki właśnie sposób przybliżyć

Czytelnikowi problematykę chorób lasu - zarówno z punktu widzenia gospodarza lasu, jak i samej przyrody. We współczesnym leśnictwie wielofunkcyjnym te dwie opcje muszą być traktowane nierozłącznie, jeśli nasze wysiłki na rzecz zachowania lasów' dla przyszłych pokoleń mają być efektywne. Wypełniając trzy wymienione hasła, starałem się opisać stany i procesy charakteryzujące zdrowie i chorobę lasu, przypomnieć czynniki wpływające na zmiany w funkcjonowaniu drzew i drzewostanów; wskazać przykłady współdziałania różnych źródeł stresu w kształtowaniu aktualnego stanu lasu. Wątpliwości jednak nadal jest wiele i nie na wszystkie pytania znajdziemy dziś odpowiedź.

Zakres przedstawionych tematów jest skrótowy i nie wyczerpuje wszystkich interesujących zagadnień opisujących las i charakteryzujących funkcjonowanie poszczególnych jego składników. Nie było moją intencją podawanie szczegółowych opisów sprawców' chorób czy uszkodzeń - dane te bowiem znajdują się w doskonałych podręcznikach z zakresu fitopatologii i entomologii leśnej. Jeżeli natomiast przedstawione materiały

1    forma ich prezentacji przypomną i ułatwią interpretację zjawisk przyrodniczych, z których działaniem leśnicy na co dzień borykają się w^r swojej pracy, będę przekonany, że cel, jaki sobie postawiłem, został osiągnięty.

„Aby język giętki powiedział wszystko, co pomyśli głowa”

Książkę tę dedykuję wszystkim Kolegom Leśnikom za ich trud włożony w umiejętne godzenie praw przyrody :: realizacją zadań gospodarczych ora;: żonie Alicji i córce Annie.