DSC00086 (8)

KOMIZM ,,STERNE’OWSKr XXXIX

o jego przynależności do jakiejś większej grupy, lecz przeciwnie, na tym, co szczególne i niepowtarzalne. A więc staranny, szczegółowy opis tego, co podlega bezpośredniej obserwacji, przy jednoczesnej powściągliwości w wyjaśnianiu ukrytych mechanizmów psychicznych. Ale też świadomość, że te ukryte mechanizmy istnieją i że mogą być różnie przez różnych rozumiane i interpretowane. Stąd celowe zostawianie uchylonych furtek do takich rozmaitych interpretacji, nawet podsuwanie wzajemnie sprzecz-

n^ rozwiązań.

otna nowość komedii proponowanej przez Fredrę polegałaby więc głównie na tym, że przedmiotem jej stałoby się nie, jak dawniej, np. w naszej komedii stanisławowskiej, ukazywanie jasno określonych wad i przywar i ośmieszanie ich nosicieli, lecz prezentacja figur komicznych, których jednoznaczna ocena moralna czy jakakolwiek inna nie jest możliwaTTrryb warunkowy wydaje się tu zresztą nie całkiem na~mrejscu: Pan Jowialski jest nie tylko po- I stulatem, lecz także znakomitą realizacją tego typu ko-

medii/

NOTA EDYTORSKA

Tekst komedii w niniejszym wydaimuoparty został na edycji S. Pigonia (A. Fredro/ Pisma wszystkie, t. V, Warszawa 1956). Pochodzi on z pierwszego, autoryzowanego wydania utworu (Lwów 1834, w IV tomie I wyd. zbiorowego), przy czym wydawca uwzględnił niektóre własnoręczne poprawki autora do tego wydania, zachowane na specjalnym *arkuszu, wprowadził pewne drobne zmiany z wydań późniejszych oraz dokonał^koniecznych emen-dacji zgodnie z zachowanymi autografami (Ai, A2), pochodzącymi z pierwszej połowy 1832 r.