image (10) jpeg

\ i

. Cntet

To tara, jak zapisał w autobiografii, siedząc na tarasie jednej z cafeterii, postanowi poświęcić się sztuce włoskiej XV i XVI w., dociec autorstwu wiciu anonśmo-

nie *

docenia rolę studiów nad kostiumem, architekturą czy ikonografią dla autora obrazu, ale też czasu i miejsca powstania dzieła, którego dociec W praktyce badawczej Bcrenson rezygnował z wiązania

Bcrcnson w 1887 f ukończył studia literatury na Marvardzic. sztukę włoską poznał przede wszystkim dzięki lekturze Waltera Patera i klimat tych książek wydaje się być znaczący dla jego późniejszego podejścia do malarstwa. Już jako student nawiązał kontakt z wieloma amerykańskimi kolekcjonerami i to dzięki ich stypendiom, a przede wszystkim poparciu finansowemu Isabcll i Stewart Gardncr. wyjechał w 1888 r. na zwyczajową grand four do Europy, w czasie której zwiedził m.in Paryż, Londyn. Berlin. Florencję i Rzym. Właśnie podczas tej podróży porzucił literaturę dla historii sztuki. Znawstwu poświęcił Bcrenson swój pierwszy większy esej o sztuce. Rudimcnis of Connoisseurship * Jego zarys powstał w 1894 r, chociaż opublikowany został dopiero w 1901 r. w zbiorze: The Siudy and Criticism of Italian Art. To tam Bcrenson przejmuje i rozwija, ale też i przekracza metodę Morellego Moreliańskie jest w tym eseju przekonanie, że podstawą dla rozważań znawcy jest samo dzieło sztuki a nie dokumenty i tradycja, które mogą być co najwyżej potwierdzeniem atrybucji wywiedzionej z analizy stylu Bcrenson zaadaptował także, chociaż i znacznie rozszerzył, zestaw elementów służących analizie obrazów, zestawiając je w trzy grupy. W grupie pierwszej znalazł)- się: uszy, ręce, układ draperii. pejzaż: w drugiej: włosy, oczy, nos. usta; w trzeciej: czaszka, podbródek, struktura postaci, architektura, kolor i chiaroscu• ro. Istotnym zaś przekroczeniem metody Morellego jest przekonanie Berensona. że konkordancja detalu nie jest wystarczająca przy dokonywaniu atrybucji Detal, sądził Bcrenson. tylko wtedy jest znaczący, gdy traktowany jest jako integralna część całej kompozycji i ustalenia znawcy nie mogą być oparte wyłącznie na morfologicznych porównaniach wybranych 2 obrazów elementów, lecz powinny wynikać z całościowej analizy stylu malarza. Ważnym pojęciem w refleksji Berensona jest zagadnienie osobowości artysty, osobowości, którą poznaje się nie pracz biografię malarza, ale „lekturę" jego dzieł, a także przez wybór tematów. 1 ujmowanie postaci. Pojęcie osobowości artysty pojawiło się w 1927 r. 'dalekim już od moreliańskich wpływów zbiorze Three Essays in Melhod^A0. Stwierdzał, że znawstwo nigdy nie będzie nauką, opiera się bowiem wyłącznie na intuicji, pomięci wzrokowej i analitycznych zdolnościach W późniejszych pracach Bcrenson. bardziej niż był to skłonny czynić

konkretnego malarza j poprzestawał na podporządkowaniu

i przybliżonym datowaniu. Niekiedy zaś grupował, pod

London 1940,» $0-5!

tf Cmmu$+ur,h>p w Ar Snuf> and CMlieism of Uahan Ąn.