K 316a

Wzmacniacz mocy Hi-Fi

Nowy Elektronik 316-K

Wzmacniacz został opracowany na specjalizowanym układzie TDA7250 firmy SGS. Moc wyjściową rzędu 100W

możemy osiągnąć przy 4£2 lub 8£2.

Tabela 1
Symbol	Parametr	Min.	Typ.	Ma*.	Jad
Vs	Napada zasiana	-*/-10		•M5	V
SR	Sr>b>o4ć narasLarta		10		v/ps
d	Zniokidafcoris 1kHz		0.004		%
Cs	St*p»'ar.)» rriędr/ kann to tri			75	dB

Prawie wszyscy elektronicy rozpoczynają swoją pasję od budowy wzmacniaczy mocy. Jest to bardzo wdzięczny temat, szczególnie jeśli układ zadziała od pierwszego odpalenia. Pierwsze wzmacniacze są zazwyczaj z gotowych kitów i mają niewielką moc wyjściową. Z upływem czasu zaczyna się myśleć o bardziej poważnej konstrukcji, czyli wzmacniaczu o mocy kilkudziesięciu, kilkuset wat. Jednocześnie chciałoby się, aby ów wzmacniacz miał bardzo dobre parametry. Można wykonać bardzo dobrą monofoniczną końcówkę na TDA7294. Jej moc to 70W w sinusie i 100W mocy muzycznej. Jest to całkiem niezłe, ale aby wzmacniacz był stereo, należy wykonać dwie takie końcówki. Dla tych, którzy są leniwi, proponuję wykonanie wzmacniacza 2 x 100W na jednej płytce drukowanej. Oczywiście 100W mocy sinus przy obciążeniu 4f2 lub 8Q. Obciążenie wyjściowe i moc wyjściowa zależne są od napięcia zasilania.

Budowa

Sercem wzmacniacza jest układ TDA7250. Jest to typowy specjalizowany układ produkowany przez SGS. Układ zawiera w sobie kompletny dwukanałowy sterownik do wzmacniacza mocy. Aby był to pełnosprawny wzmacniacz, wystarczy garść elementów biernych i dwie pary komplementarne tranzystorów TIP142/TIP147. Z danych katalogowych producenta wynika, że można zastosować inne tranzystory np. MJ11013/ MJ11014, wówczas maksymalna moc przy 4W wzrośnie do 130W. Na rys. 2 widzimy zależność mocy wyjściowej od zasilania układu przy obciążeniu 4£2 i 8W. W modelowym układzie napięcie zasilania wynosiło +/-35V. Moc jaką uzyskaliśmy przy 4Cl wynosiła 105W sinus, natomiast przy 8W wynosiła 50W sinus, czyli jest to zgodne z tym, co podaje producent. Wzmacniacz został wyposażony w radiator żeberkowy o wymiarach 170 x 100 x 25mm. Podczas pracy wzmacniacza z pełną mocą radiator jest dość gorący. W związku z tym radiator powinien być umieszczony na zewnątrz obudowy. Gdybyśmy zdecydowali się umieścić radiator wewnątrz obudowy, powinniśmy zwiększyć jego powierzchnię o około 50%.

Na rys. 3 został przedstawiony poziom zniekształceń w funkcji mocy wyjściowej. Natomiast podstawowe dane wzmacniacza zostały zawarte w tabeli 1.

Montaż i uruchomienie

Montaż rozpoczynamy od dokładnego sprawdzenia płytki drukowanej. Następnie wlutowujemy mostki i wszystkie elementy oprócz tranzystorów końcowych. Tranzystory końcowe umieszczamy na radiatorze pamiętając, aby wszystkie były odizolowa-ne od radiatora. Do izolacji najlepiej zastosować podkładki mikowe i tulejki plastikowe pod śruby. Izolacje tranzystorów sprawdzamy omomierzem. Jest to bardzo ważne, ponieważ zwarcie na tranzystorach końcowych może uszkodzić zasilacz lub nawet same tranzystory. Gdy wszystko zostało sprawdzone, włu-towujemy tranzystory do płytki. Podłączamy głośniki 4W lub 8W i zakładamy zwory na J1 i J2. Podłączamy napięcie zasilania. Plus i minus najlepiej podłączyć przez bezpieczniki 1A. Jest z tym trochę pracy, ale może się przydać, gdybyśmy podczas montażu popełnili błąd lub zrobili zwarcie. Po podłączeniu zasilania dotykamy palcem do WE-L, a następnie do WE-R W obu przypadkach wgłośnikach powinno pojawić się charakterystyczne buczenie. Jeśli dysponujemy generatorem i miernikiem, to możemy sprawdzić jak nasz wzmacniacz osiąga moc wyjściową. W tym celu równolegle do głośnika wpinamy woltomierz, a do wejścia podpinamy generator z nastawioną częstotliwością 1kHz i o amplitudzie 775mV. Zapisujemy wartość napięcia. Następn ie szeregowo w obwód głośn ika wpinamy am peromierz i znowu z generatora podajemy częstotliwość 1kHz. Zapisujemy wynik pomiaru. Pozostało pomnożyć jedną wartość przez drugą, a otrzymany wynik to moc wyjściowa naszego wzmacniacza.

Dla tych, którzy chcą poeksperymentować, proponuję zmienić wartość rezystora R24 i R25. Rezystory te pracują w obwodzie sprzężenia zwrotnego. Zmiana ich powoduje zmianę wzmocnienia całego układu.