napiecie powierzchniowe jpeg

ł MU ii li ul' ust.mnie os.id/a Mi,' In ml, w którego skład l 11 • • i Iu 111■ .i. mmI/ii (r/yli węgiel). Czysta woda roy ilIii• inil ii\v In mlii, jednak nie nadaje się do czyszczenia 4l4> V• 11 > ijslei d i I luszczit (lot. 38.).

■ .=>•1" ii nu i ,mi inaji) budowę niepolarną || |mIih $Vi wody iilajt) budowę polarną

(Hf i • i nr i silnikach o budowie niepolarnej, np. w heksanie.

*..... • dnom substancji

• il i substancje zbudowane z cząsteczek o budowie polarnej, • i ii il-.,i ma cząsteczka wody. Substancje, których cząsteczki I Inni....., niepolarną, nie są zwilżalne przez wodę.

niezwilżalne

Powierzchni

hydrofitowa,

czyli „lubiąca wodę.

linio, czyli jej nie zwilża, u lo | u izostają wewnątrz su in I. ilwo ją chłoną.

■Uriitły niezwilżalne ilnii.ily, na których m ohni woda /

ulu n i -pływa się i nie ml ,i w ich pory,

11|' tworzywa sztuczne, - kii i, tkaniny u npi cynowane.

ly Materiały zwilżalne

Materiały, na których powierzchni 1 woda rozpływa się i wnika w ich pory, np.: tkanina bawełniana, wata, beton, drewno.

I- m|ili' wody, np I- .i|>ląic / kranu, przyjmują kszlall kulisty (lot il¹).), |osl lo '/.wiązane z silami spójności występującymi między cząsteczka mi wody, Wewnątrz cieczy, np. w kropli wody, siły działające na jej cząsteczki równoważą się wzajemnie (fot. 40.). Na powierzchni cieczy, czyli na granicy faz ciecz-powietrze, siły nie równoważą się, gdyż są skierowane tylko do wewnątrz. Dlatego warstwa powierzchniowa cieczy zachowuje się jak sprężysta, napięta błona, co jest określane jako napięcie powierzchniowe (fot. 41.).

Fot. 39. Woda dąży    <

do uzyskania kształtu o minimalnej powierzchni ₀ przy danej objętości.

powietrze

woda

Cząsteczka na granicy faz woda-powietrze jest poddana działaniu sił tylko w głąb cieczy.

i

Siły działające na cząsteczkę przyciągają ją we wszystkich kierunkach.

Fot. 41. Nartnik utrzymuje się na powierzchni wody dzięki zjawisku napięcia powierzchniowego.

Fot. 40. Napięcie powierzchniowe jest wynikiem sit przyciągania działających na powierzchni cieczy.

Napięcie powierzchniowe wody jest mniejsze od napięcia powierzchnio- łapiecie wego rtęci (fot. 42.).

(J Rtęć jest bardzo trującą substancją stosowaną m.in. w termometrach szklanych. Rozbicie takiego termometru może mieć skutki bardzo groźne dla zdrowia i środowiska przyrodniczego. Dlatego termometry rtęciowe wycofuje się z użycia. Kulki rtęci bardzo trudno zebrać, gdyż jak małe piłeczki przemieszczają się we wszystkich kierunkach. Trujące opary z pozostawionej rtęci mogą ulatniać się przez długi czas. Gdy stłuczemy termometr, rozlaną rtęć należy posypać siarką i zebrać do zamykanego naczynia.

i <f\

Fot. 42. Krople wody i rtęci na szklanej powierzchni. W temperaturze 20°C napięcie powierzchniowe rtęci jest 6,5 razy większe od napięcia powierzchniowego wody.

9