napmasz01

34

■i

pary kół, tzw. koło sprzęgłowe, jest osadzone na wale luźno na łożyskach tocznych lub ślizgowych (rys, 3.13). Zastosowanie'sprzęgieł ciernych pozwala na przełączanie prędkości obrotowych podczas ruchu walów,

Przekładnia odboczkowa jest ptzekładnią zębatą ptzełączalną, która umożliwia przeniesienie napędu:    • / . "t

doprowadzenie napędu

-    z napędzanej “tulei koła zębatego bez- , pośrednio na wał, na którym koło to jest osadzone, przez włączenie sprzęgła (rys. 3.14),

-    przez cztery koła zębate, z których dwa są osadzone na wale równoległym (bocznym).

o

| j' "*......^ ^

Przekładnia odboczkowa pozwala na uzyskanie przełożeń zmniejszających. Doprowadzenie napędu i jego wyjście znajduje się w jednej osi. Przekładnie odbocz-kowe stosuje śię jako przekładnie najbliższe zespołu roboczego (np. wrzeciona) obrabiarki w celu rozszerzenia zakresu prędkości ruchu obrotowego. Dzięki^-ód-boczce uzyskuje się np. na wrzecionie obrabiarki dwa zakresy prędkości obrotowych — wyższy przez połączenie tuiei sprzęgłowej z wrzecionem, niższy, gdy tuleja napędza wrzeciono przez przekładnię

h ^Z4

Rys. 3.14. Przekładnia odboczkowa dwustopniowa

t

4. NAPĘDY MASZYN TECHNOLOGICZNYCH

4.1. PODZIAŁ NAPĘDÓW

Napędem nazywa się zespół zawierający silnik napędowy, służący do wprawiania w ruch zespołów roboczych maszyny. W maszynach technologicznych stosuje się najczęściej napędy elektryczne, czasami mechaniczne.

W zależności od sposobu przekazywania energii, rozróżnia się:

a)    napęd silnikowy, który w maszynach technologicznych jest najczęściej stosowany; silniki mogą być elektryczne, hydrauliczne, pneumatyczne, wyjątkowo — parowe lub spalinowe;

b)    napęd akumulatorami energii mechanicznej, np.:

-    sprężynowy, w którym energia kinetyczna powstaje z energii sprężystej, nagromadzonej w odkształconej sprężynie; ten rodzaj energii wykorzystywany jest np. w młotach kuźniczych sprężynowych (resorowych),

-    masowy, w którym energia kinetyczna powstaje z energii potencjalnej podniesionej masy, jak np. w miotach kuźniczych spadowych,

-    bezwładnościowy, w którym energia kinetyczna jest nagromadzona w wirującej masie, np. w kole zamachowym prasy śrubowej.

Wybór rodzaju napędu i jego rozwiązania konstrukcyjnego zależy m.in. od:

-    wartości występujących obciążeń technologicznych (sil, momentów sit, potrzebnej energii),

-    rodzaju ruchu (liniowy czy obrotowy),

-    długości skoku zespołu roboczego (przy ruchu liniowym),

-    wymaganych prędkości zespołów roboczych maszyny.

Napędom maszyn technologicznych stawia się najczęściej następując^ wymagania dotyczące:

-    dużej sztywności charakterystyki mechanicznej silnika napędowego, tzn. małego spadku prędkości obrotowej walu silnika przy wzroście momentu obciążającego. Odnosi się to szczególnie do silników napędu ruchu głównego i posuwowego, w których różnica prędkości obrotowych przy ruchu jałowym (bez obciążenia) i podczas obciążenia do wartości znamionowych nie powinna przekraczać 3 ~ 5%. Warunek ten spełniają np, silniki trójfazowe asynchroniczne prądy przemiennego oraz silniki bocznikowe i serwomechanizmowe prądu stałego,