Obraz (74

Anilina. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

wahały się w granicach 1,3 2,75 mg/m³, w

pierwszym roku zatrudnienia w badaniach krwi obserwowano: znaczny wzrost stężenia MetHb, zmniejszenie liczby erytrocytów oraz zaburzenia krzepnięcia (Vasilenko 1972). Przedstawione dane uzyskane po narażeniu mieszanym również nie dały jasnego obrazu skutków przewlekłego narażenia na anilinę.

Badania epidemiologiczne

Brak jest w dostępnym piśmiennictwie wyników badań epidemiologicznych koncentrujących się na klinicznych skutkach przewlekłego narażenia na anilinę.

W kohortowych badaniach pracowników przemysłu barwników w Wielkiej Brytanii, zatrudnionych przez co najmniej 6 miesięcy w narażeniu na anilinę i inne substancje chemiczne (ale nie na 2-naflyloaminę i benzydynę) stwierdzono wzrost (nieistotny) przypadków raka pęcherza moczowego. Autorzy wykluczyli jednak, że anilina może być czynnikiem wywołującym ten nowotwór (Case i in. 1954).

W kolejnym badaniu przeprowadzonym w zakładach przemysłu gumowego, w którym pracownicy byli narażeni na: anilinę, o-toluidynę i hydrochinon, stwierdzono wzrost przypadków raka pęcherza moczowego (7 obserwowanych, 1,08 spodziewanych), w grupie 708 pracowników, którzy byli na pewno narażeni na wymienione związki (Ward i in. 1991).

Podobnie w badaniach przeprowadzonych przez Sorahana i in. (2000) wśród pracowników przemysłu gumowego stwierdzono wzrost przypadków (9 obserwowanych, 3,25 spodziewanych) nowotworów pęcherza moczowego wśród 605 pracowników narażonych na jeden lub więcej następujących związków chemicznych: 2-merka-ptobenzotiazol, fenylo-/?-naftyloaminę, o-toluidynę i anilinę. Nie udało się jednak wykazać, że narażenie na anilinę jest bezpośrednio związane z powstawaniem tego nowotworu.

DZIAŁANIE TOKSYCZNE NA ZWIERZĘTA

Toksyczność ostra

Wartości DL50 i CL50 aniliny dla zwierząt laboratoryjnych przedstawiono w tabeli 3.

Z danych zawartych w tabeli 3. wynika, że istnieją duże różnice gatunkowe we wrażliwości zwierząt na anilinę (gryzonie są bardziej odporne niż pies i kot). Ponadto porównanie medialnego stężenia letalnego dla szczurów wykazuje około 2--krotne różnice w zależności od sposobu narażania zwierząt. Mniejsza wartość stężenia letalnego przy narażeniu całego ciała, a nie tylko głowy, wskazuje na znaczny udział dermalnego wchłaniania aniliny w ostrej toksyczności tego związku.

Skutki wywołane jednorazowym, dożołądko-wym podaniem aniliny przedstawiono w tabeli 4., natomiast w tabeli 5. zebrano dane na temat skutków obserwowanych w trakcie, jak i po zakończeniu narażenia inhalacyjnego na ten związek.

Tabela 3.

Wartości medialnych dawek i stężeń letalnych aniliny dla zwierząt doświadczalnych (RAR 2004: RTECS 2010)

; . Gatunek zwierząt	DL₅₀, mg/kg	Droga podania r— na skórę DL₅₀₎ mg/kg	■_;a
Szczur	442 - 930	1400	3270/4 h (tylko głowa)
			1000- 1860/4 h
			(cale ciało)
Mysz	464		680
Królik		820-1540
Świnka morska	400	1290-2150
Pies	195
Kot	O 1- O O	254