Skanowanie 11 01 17 06 (10)

Problemy kliniczne

9. Objawy niepożądane leków psychotropowych

późne dyskinezy niedoczynność tarczycy akatyzja

złośliwy zespół neuroleptyczny ostre dystonie (dyskinezy) agranulocytoza zespół serotoninowy przełom nadciśnieniowy wydłużenie odstępu QT objawy parkinsonowskie

A.

B.

C.

D.

E.

F.

G.

H.

I.

J.

1.    22-letni chory na lekooporną schizofrenię

od niedawna pobiera klozapinę. W czternastym dniu leczenia wystąpiły: wysoka gorączka, dreszcze, bóle mięśni, głowy, brzucha oraz gardła. Napięcie mięśniowe było prawidłowe.

2.    Kobieta z rozpoznaniem atypowej depresji była skutecznie leczona fenelzyną. Po trzech miesiącach terapii zażyła, z powodu objawów grypopodobnych i nieżytu nosa, zwykłą dawkę leku obkurczającego śluzówki, dostępnego bez recepty. Kilka godzin później zaczęła odczuwać pulsujący ból głowy i szybkie bicie serca

3.    Młodemu mężczyźnie, choremu od niedawna na schizofrenię hebefreniczną, podano 5 mg haloperydolu domięśniowo, ponieważ odmówił przyjęcia leku doustnie. Po kilku godzinach pielęgniarka zauważyła, ze pacjent bardzo cierpi, ponieważ gaiki oczne zwracały się do góry

i w bok. twarz była wykrzywiona w bolesnym grymasie, a szyja skręcona pod nietypowym kątem w stosunku do tułowia

4.    Kobieta w średnim wieku, z rozpoznaniem zaburzenia schizoafektywnego, nagle straciła przytomność i została przewieziona do szpitala z podejrzeniem zaburzenia rytmu serca. Lekarz izby przyjęć odnotował, że zażywa ona wiele leków psychotropowych w bardzo wysokich dawkach, m.in. amitryptylinę, tiorydazynę, haloperydol oraz flufenazynę dćpót w iniekcjach co

3 tygodnie.

5.    67-letnia chora na schizofrenię paranoidal-ną przez większą część dorosłego życia przyjmowała co miesiąc iniekcje pipotiazy-ny depót. Podczas kolejnej wizyty psychiatra zauważył rytmiczne ruchy mimowolne żucia oraz szybkie wysuwanie języka.

10. Ocena stanu psychicznego

A.    gonitwa myśli

B.    omamy słuchowe w postaci głosów w drugiej osobie

C omamy słuchowe w postaci głosów w trzeciej osobie

D.    urojenia prześladowcze

E.    napad paniki

F.    urojenia wpływu (oddziaływania)

G.    nasyłanie myśli

H.    urojenia odnoszące

I urojenia wielkościowe

J.    zaburzenie hipochondryczne

K.    lęk uogólniony

L.    anhedonia

1. Czy kiedykolwiek występowało takie przerażenie, że serce waliło mocno i pojawiły się myśli o możliwości śmierci?

2. Czy kiedykolwiek głosy zwracały się bezpośrednio do Pana(Pani), czy nakazywały coś zrobić?

3

Czy obawia się, że ktoś próbuje skrzywdzić lub otruć?

4 Czy czuje się poddany kontroli lub wpływom jakiejś zewnęrznej siły?

5.    Czy niektórzy ludzie robią lub mówią rzeczy, które mają szczególne znaczenie?

6.    Czy myśli biegną bardzo szybko?

[1

UJ

□

□

a

□

m

1. (a) Anhedonia jest ważnym objawem biologicznym depresji. Co oznacza to pojęcie? (b) Wymień pięć innych objawów biologicznych depresji.

12. (a) Co oznacza „podniecenie psychorucho-

2. (a) Wyjaśnij różnicę między celowym’samouszkodzeniem, samobójstwem i usiłowaniem samobójstwa.

(b) Wymień cztery czynniki wskazujące na silne tendencje samobójcze.

3. (a) Urojenia wpływu są jednym z pierwszorzę-dowych objawów Schneidera. Czym są te urojenia?

(b) Wytłumacz znaczenie stwierdzenia objawów pierwszorzędowych.

4. (a) Czym różni się lęk uogólniony od lęku podczas napadu paniki?

(b) Wymień trzy zaburzenia lękowe, w których występują napady paniki.

5.    (a) Co to są obsesje i kompulsje?

(b) Jakie pytania należy zadać podczas oceny stanu psychicznego, aby wykazać obecność obsesji i kompulsji?

6.    (a) Wytłumacz, jak różnicować zaburzenia pod

postacią somatyczną, zaburzenia pozorowane oraz symulację.

(b) Jaka jest różnica między zaburzeniem somatyzacyjnym a zaburzeniem hipochondrycznym?

7.    (a) Wyjaśnij zasadniczą różnicę między maja

czeniem, otępieniem i zespołem amnestycznym.

(b) Jak należy postępować w alkoholowym zespole abstynencyjnym z majaczeniem?

8.    Co znaczy pojęcie „zespól uzależnienia od alkoholu" i jakie są najważniejsze cechy charakteryzujące ten zespół?

9.    (a) Co rozumiesz przez pojęcie „zaburzenie

osobowości"?

(b) Zaburzenie osobowości graniczne (border-linę) według DSM-IV należy grupy B zaburzeń osobowości. Co to znaczy?

10.    (a) Wymień cztery najważniejsze kryteria nie

zbędne do rozpoznania jadłowstrętu psychicznego.

(b) Oprócz ograniczenia ilości spożywanych kalorii chore mogą prowokować wymioty. Jakie zaburzenia elektrolitowe mogą wystąpić w przypadku regularnie wywoływanych wymiotów?

11.    (a) Co to jest cyklotymia?

(b) Starszy mężczyzna z rozpoznaniem cyklo-tymii jest leczony amitryptyliną. Wymień pięć najczęstszych objawów niepożądanych tego trójpierścieniowego leku przeciwde-presyjnego.

we"?

(b) Podniecenie psychoruchowe oraz zachowania agresywne są częste u chorych psychicznie bądź somatycznie. Wymień pięć zaburzeń, w których często występują te objawy.

13.    (a) Jaka jest różnica między lekami przeciwpsy

chotycznymi typowymi i atypowymi.

(b) Wymień pięć pozapiramidowych objawów niepożądanych leków przeciwpsychotycz nych.

(c ) Jak należy postępować w razie wystąpienia takich objawów?

14.    (a) Jakie trzy zaburzenia należy wziąć pod

uwagę w rozpoznaniu różnicowym w przy padku kobiety, u której objawy psychop.i tologiczne wystąpiły w okresie poporodo wym ?

(b)    Jakie jest rozpowszechnienie każdego z tych zaburzeń?

(c)    Jaki jest obraz kliniczny psychozy popom dowej?

15.    (a) Jak klasyfikowane są zaburzenia psychu zm

u dzieci?

(b) Jakie są trzy najważniejsze charakterystyk ne cechy autyzmu?

(c ) Jakie są przyczyny odmowy chodzenia do szkoły i czym to się różni od wagarowa nia?

31