skanuj0017

W czasie ruchów tarcie o siebie zmienionych powierzchni stawowych jest wówczas o wiele mniejsze niż przy ruchach bez odciążenia ćwiczonej kończyny.

Celem uzyskania przyrostu sity słabych mięśni zalecamy również ćwiczenia czynne w odciążeniu z oporem. Eliminując ciężar kończyny przez jej podwieszenie stwarza się warunki, w których słabe mięśnie mogą nie tylko wykonywać mchy w stawie, lecz również pokonywać pewien opór, co powoduje przyrost ich siły.

Ograniczenie zakresu mchów w stawach - będące następstwem przykurczu tkanek miękkich - staramy się usunąć przy pomocy ćwiczeń roz ciągających (redresji). Obecnie coraz rzadziej zaleca się typowe redresje które wykonuje kinezyterapeuta. Przykurcze w stawach usiłujemy usn nąć raczej przez ćwiczenia czynne, które wykonuje chory w odpowiednie dobranych pozycjach wyjściowych (autoredresja), ćwiczenia samowspO' maąane, czynne wolne i czynne w odciążeniu z oporem.

Ćwiczenia samowspomagane umożliwiają samodzielne regulowanie siły działającej na ćwiczony staw i mają działanie rozciągające przy ograni czeniu zakresu mchów w stawie (autoredresja). Ćwiczenia te mogą służyi jako przygotowanie do redresji wykonywanych przez kinzyterapeutę ora: do ćwiczeń czynnych wolnych.

Ćwiczenia czynne wolne mają duże znaczenie dla profilaktyki i usuwa nia przykurczów w stawach, powodują również przyrost siły mięśni ora; ogólnej wydolności i sprawności fizycznej chorego. Należy zatem - jal już wspomniano - przyzwyczajać chorego do codziennego ich wykony wania. Rodzaj i nasilenie ćwiczeń musi być takie, aby nie powodował one zaostrzenia procesu zapalnego i nadmiernego zmęczenia słabych mięśn: Chory może odczuwać niewielkie bóle związane z mchem tylko w czasi ćwiczeń lub do 2 godzin po ich zakończeniu. Ćwiczenia nie powinny nigd' wywoływać silnych bólów utrzymujących się przez wiele godzin lub prze ciągających się do następnego dnia. Chory powinien ćwiczyć w pozycjacl izolowanych (leżenie, siad), a unikać ćwiczeń w staniu.

Leczenie czynnikami fizycznymi w podostrym okresie rzs polega n stosowaniu łagodnych zabiegów cieplnych działających raczej powierzchow nie. Zaleca się więc ciepłe okłady, nagrzewanie lampą Sollux, poduszki elektryczną. Rozluźnienie napiętych mięśni ułatwia masaż wykonywany za pomocą mchów głaskających, rozcierających i wibracyjnych.

W okresie remisji rzs przeważają ćwiczenia czynne wolne i w odciążeniu z oporem. Ćwiczenia czynne dotyczą nie tylko stawów dotkniętych procesem chorobowym, lecz również wszystkich pozostałych. Przy pomocy ćwiczeń czynnych możemy sterować procesami kompensacji. Możliwości kompensacji są jednak u chorych na rzs często ograniczone ze względu na równoczesne atakowanie przez chorobę wielu odcinków narządu ruchu.

W skład ćwiczeń czynnych wolnych wchodzą ćwiczenia dobierane indywidualnie oraz ćwiczenia ogólnie usprawniające. Te ostatnie prowadzi się według toku lekcyjnego. Ćwiczenia wykonuje chory - jak już wspomniano w pozycjach izolowanych.

W miarę potrzeby chory wykonuje ćwiczenia samowspomagane i auto redresyjne - w niektórych przypadkach istnieją wskazania do redresji wykonywanych przez kinzyterapeutę. Nie należy również zapominać i > ćwiczeniach oddechowych i izometrycznych.

Leczenie czynnikami fizycznymi stosujemy bardzo ostrożnie, nawet w okresie remisji, unikając silnie działających bodźców. Zaleca się więc nagrzewanie tkanek diatermią krótkofalową lub leczenie prądami diady-i runicznymi, okłady parafinowe. U chorych na rzs naświetlania lampą kwarcową mogą mieć działanie niekorzystne - są one wręcz przeciwwskazane w czasie leczenia preparatami złota. Szeroko stosowany jest masaż.

Leczenie balneologiczne chorych na rzs ma zarówno zwolenników, |.ik i przeciwników. Zabiegi należy dobierać bardzo ostrożnie, unikając bodźców silnie obciążających ustrój, np. leczenie borowiną. Chorych trzeba kierować do uzdrowisk, w których istnieje możliwość leczenia metodą „łóżko - wanna - łóżko”, co umożliwia pobieranie zabiegów bez narażania się na zmiany temperatury otoczenia, zwłaszcza w zimnych porach roku.

39