skanuj0018 3

8. Niektóre rodzaje przepisów prawa.

8.1. Przepisy ogólne i jednostkowe;

kryteria podziału to: adresat przepisu i normowanie zachowania.

Przepisy Ogólne, są adresowane za pomocą nazw ogólnych i dotyczą zachowań powtarzalny cli.

Przepisy jednostkowe dotyczą reguł zachowania, które imiennie oznaczonemu adresatowi wskazują jednorazowy sposób zachowania się. Przepisy takie są zawarte w wyrokach sądowych i decyzjach administracyjnych. Nazwa „przepis” jest w tym przypadku odnoszona nie tylko do postanowień występujących w generalnych aktach prawnych.

8.2.    Przepisy pierwszego i drugiego stopnia.

Przepisy pierwszego stopnia wiążą z określonymi faktami prawnymi skutki prawne .

Przepisy drugiego stopnia to przepisy o przepisach stopnia pierwszego, regulujące różne kwestie wymagające wiążącego rozstrzygnięcia, m.in.:

-    normują sprawy związane z ustanawianiem przepisów pierwszego stopnia,

-    uchylają moc obowiązującą przepisów stopnia pierwszego (przepisy derogacyjne),

-    określają moment zyskania mocy obowiązującej przez przepisy pierwszego stopnia,

-    postanawiają, które przepisy pierwszego stopnia wtedy a wtedy znajdują zastosowanie, których zaś i kiedy się nie stosuje,

-    ustalają rozumienie przepisów pierwszego stopnia.

II.    Podział i charakterystyka aktów prawnych [1] ( normatywnych [2] ).

1.    Indywidualne akty prawne ustanawiają indywidualne reguły zachowania: są to:

a)    decyzje organów państwa wydawane w sprawach indywidualnych na podstawie przepisów prawa obowiązującego

(orzeczenia sądowe, decyzje administracyjne), które są aktami stosowania prawa,

b)    wszelkie czynności prawne, gdyż mają one doniosłość prawną, rodząc skutki prawne.

2.    Generalne akty prawne ustanawiają reguły zachowania o cechach ogólności.

Akt generalny, wydany przez kompetentny organ państwa , ma postać tekstu drukowanego, opublikowanego w należyty sposób, tzn. w sposób przewidziany przez prawo w specjalnie do tego celu powołanych wydawnictwach. Akt generalny jest odpowiednio zbudowany. Posiada nazwę rodzaju aktu (np. ustawa), datę uchwalenia lub ustanowienia, merytoryczny tytuł określający przedmiot unormowania, podstawę prawną oraz podpis lub podpisy.

Ustawy, oraz rozporządzenia wydane przez prezydenta podpisuje prezydent.

Rozporządzenia prezesa Rady Ministrów oraz rozporządzenia i uchwały Rady Ministrów podpisuje prezes Rady Ministrów. Rozporządzenia wydane przez poszczególnych ministrów podpisują wydający je ministrowie.

Ustawy konstytucyjne, ustawy zwykłe, rozporządzenia prezydenta RP, rozporządzenia Rady Ministrów oraz ministrów są ogłaszane w „Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”.

Uchwały R.M. są ogłaszane w „Monitorze Polskim. Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej”.

Inny sposób publikacji wymienionych aktów prawnych jak np. wydrukowanie w gazecie, podanie przez telewizję jest prawnie bezskuteczny ,

3. Systematyka generalnych aktów prawnych .

Zasadnicza część generalnego aktu prawnego składa się z przepisów kolejno numerowanych cyframi arabskimi, przy czym postanowienia ustaw są oznaczane jako artykuły, a rozporządzeń i zarządzeń jako paragrafy: są to podstawowe jednostki systematyzacyjne aktów prawnych.

Mniejsze jednostki systematyzacyjne na które mogą być rozczłonkowane postanowienia aktów prawnych to kolejno: ustępy, punkty i litery.

Akty prawne składające się z kilkunastu lub kilkudziesięciu artykułów bądź paragrafów są dzielone na rozdziały wyodrębniane niezależnie od ciągłej numeracji przepisów. Systematyka aktów dużych rozmiarów jest bardziej rozbudowana i zróżnicowana; występują działy, rozdziały, części, księgi, oddziały.

W niektórych generalnych aktach prawnych po tytule bywa umieszczany tzw. wstęp (preambuła, arenga) wskazujący zazwyczaj cel wydania aktu, oceny uzasadniające jego wydanie, genezę przyjmowanych rozwiązań prawnych (polityczną lub historyczną) itp.

Umieszczane na końcu aktu przepisy przejściowe i końcowe rozstrzygają kwestie związane z tzw. wejściem w życie nowo wydanego aktu prawnego.

III.    Hierarchia generalnych aktów prawnych.

Prawo określa rodzaje generalnych aktów prawnych i kompetencje organów państwa do wydawania danego rodzaju aktów prawnych. Struktura hierarchiczna prawa oznacza, że każdy rodzaj generalnych aktów prawnych zajmuje w niej inne miejsce. Najwyższe miejsce zajmuje konstytucja, miejsce o stopień niższe zajmują ustawy, jeszcze niższe -rozporządzenia. Powiązania formalne występujące między aktami prawnymi zajmującymi różne miejsca w ich hierarchii są powiązaniami na zasadzie delegacji. Polegają one na tym, że akt wyższego rzędu uprawnia albo zobowiązuje do wydania aktu prawnego niższego rzędu. Przykładowo, konstytucja zawiera przepisy nadające sejmowi

17