skanuj0018

223

Jest on szeroko stosowany jako herbicyd, czyli związek chwastobójczy.

3.5.4. Solc kwasów karboksylowych i środki piorące

Kwasy karboksylowe, podobnie jak kwasy nieorganiczne, reagują z aktywnymi metalami, tlenkami metali lub wodorotlenkami dając sole (dośw. 3.19). Ze względu na małą moc kwasów karboksylowych sole te ulegają w wodzie hydrolizie.

ZASTOSOWANIA SOLI KWASÓW

KARBOKSYLOWYCH

MYDŁO

Sole niektórych kwasów karboksylowych mają duże zastosowanie praktyczne. Na przykład benzoesan sodu używany jest do konserwowania przetworów owocowych i warzywnych. Dużo większe znaczenie mają jednak sole sodowe kwasów tłuszczowych o długich łańcuchach - przede wszystkim kwasu palmitynowego i stearynow-ego (wzory na s. 211). Są one znane od bardzo dawna i stosowane powszechnie w życiu codziennym, stanowią bowiem podstawkowy składnik mydła. Spróbujemy teraz wykazać doświadczalnie, że mydło jest mieszaniną soli sodowych kwasów tłuszczowych (dośw. 3.23), oraz zbadamy, na czym polega mechanizm usuwania brudu mydłem.

Doświadczenie 3.23 wykazało, że właściwości mydła i produktu zobojętniania kwasu stearynowego wodorotlenkiem sodu są jednakowa. Mydło jest bowiem właśnie mieszaniną soli sodowych wyższych kwasów tłuszczowych z dodatkiem substancji zapachowych i środków' ułatwiających jego tormowanie w kostki.

USUWANIE BRUDU MYDŁEM

Zdolność mydła do usuwania brudu, czyli na ogół cząstek pyłów' nieorganicznych zlepionych tłuszczem, wiąże się z budową cząsteczek mydła. Cząsteczka stearynianu sodu składa się z długiego, siedemnastowęglowego łańcucha i grupy karboksy-lanowej (-COO ), z którą jest związany jonowo kation sodu:

ch₃ch₂ch₂ch₂ch₂ch₂ch₂ch₂ch₂ch₂ch₂ch₂ch₂ch₂ch₂ch₂ch₂-coo