skanuj0077

towanie koniunktury gospodarczej. Jest to również organ mający umocowanie konstytucyjne. Wspólną cechą tych organów państwowych jest to, że mimo wykonywanych funkcji administracyjnych są wyłączone z hierarchicznej struktury aparatu administracji rządowej, dysponując znacznym stopniem niezależności, także politycznej.

Następną kategorią organów szczególnych, które jednak mieszczą się w zhierarchizowanej strukturze administracji rządowej jest Komitet Integracji Europejskiej oraz Rządowe Centrum Studiów Strategicznych. Ich funkcje zasadniczo różnią się między sobą swoim charakterem, ponieważ Komitet posiada przede wszystkim funkcje koordynacyjne, natomiast Centrum jest w dużej mierze instytucją spełniającą funkcje badawcze i związane z tym działania doradcze dla Rządu.

Rozdział lii — Administracja rządowa

III. Wyodrębnione podmioty wykonujące funkcje administracyjne

1. Uwagi ogólne

Jedną z charakterystycznych cech współczesnej administracji jest różnorodność - z punktu widzenia prawnego - podmiotów, które wykonują jej funkcje. Poza tradycyjnymi i historycznie dobrze ukształtowanymi formami takimi jak zakład publiczny oraz zlecenie funkcji administracyjnych, poza hierarchiczną strukturą administracyjną pojawiają się nowe formy prawno-organizacyjne, które działają na podstawie prawa prywatnego lub publicznego. Prawo publiczne pozostawia w tym zakresie do dyspozycji trzy formy, a mianowicie korporacje, zakłady i fundacje. Czasami podnosi się wątpliwości czy w chwili obecnej gdy różnorodność i ilość podmiotów wykonujących administrację uległa ogromnemu zwiększeniu, wymieniony wyżej trójpodział jest jeszcze wystarczający dla dokonania precyzyjnej dyferencjacji między tak różnorodnymi podmiotami³⁷.

W naszym kraju, po zapoczątkowanych na początku lat dziewięćdziesiątych zmianach ustrojowych, coraz częściej do realizacji zadań administracyjnych są powoływane państwowe (czasami mieszane) osoby prawne w postaci korporacji (spółki prawa handlowego) i fundacji, czy częściej państwowych osób prawnych typu fundacyjnego. Powstają niekiedy także struktury nie mieszczące się w dotychczasowej siatce pojęciowej, ma to miejsce wówczas gdy dla realizacji pewnych celów ustawa powołuje nowy rodzaj podmiotu państwowego typu fundacyjnego³⁸.

Spółkami powołanymi z mocy ustawy są: Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S. A., Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A., obie uregulowane przez ustawę - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi. W drodze ustawy powołano Korporację Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych S.A.

Jako państwowe osoby prawne typu fundacyjnego powołano m.in. Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa. Wymienione agencje można uznać za szczególny typ zakładów publicznych, wykonujących określone zadania administracyjne. Od innych zakładów odróżnia je niewystępowanie typowych destynotariuszy podlegających władztwu zakładowemu, jak ma to miejsce w przypadku szkół, czy szpitali³⁹.

Można też wskazać fundacje prawa publicznego, a mianowicie Fundację „Zakład Narodowy Ossolińskich” i Fundację „Centrum Badania Opinii Społecznej”. Zostały one utworzone ustawami i wyposażone przez państwo w majątek. Wykonują zadania publiczne i są nadzorowane przez centralne organy administracyjne⁴⁰.

37)    Por. Wimmer N., Dymmische Verwaltungslehre. Ein Handbuch der Verwaltungsrejbrm, Wlen-New York 2004, s. 213-215.

38)    Por. Prawo administracyjne, red. Wierzbowski M., Warszawa 2003, s. 114-115.

39)    Tamże, s. 195.

40)    Por, Leoński Z., op. ciL, 85-86.

77