skany4

91

V. Konkurencja w gospodarce rynkowej

V.2. Konkurencja doskonała

Zaznaczyliśmy wcześniej, że najważniejszymi cechami modelu konkurencji doskonałej są: ł) wielka liczba uczestników rynku- liczba sprzedających i kupujących jest tak duża, zaś siła ekonomiczna każdego z nich w porównaniu z rozmiarami danego rynku tak znikoma, żc żaden z nich nie ma wpływu na cenę, 2) standaryzacja produktu - każdy producent wytwarza i dostarcza na rynek identyczny wyrób; nabywcy jest obojętne, od którego producenta zakupi dany towar, 3) cena jako „data ekonomiczna” - uczestnicy rynku traktują ceny jako zmienne niezależne. Na rynku wolnej konkurencji nie ma większych barier wejścia lub wyjścia z niego (brak jest ograniczeń zarówno prawnych, technicznych jak i finansowych). W analizach dotyczących takiego modelu rynku zakłada się również pełną mobilność czynników produkcji, co oznacza, że mogą one być swobodnie przesuwane do różnego zastosowania (nie ma również ograniczeń dotyczących wielkości kapitału niezbędnego do zapoczątkowania produkcji). Przyjmuje się również „bierną rolę rządu”, który nie zakłóca samoczynnego funkcjonowania mechanizmu rynkowego. Kolejnym założeniem dotyczącym tego modelu jest przyjęcie tezy o pełnej informacji o rynku wśród wszystkich jego uczestników (zarówno bieżących jak i przyszłych), co pozwała uczestnikom optymalizować swoje decyzje. Ostatnim założeniem wstępnym jest uznanie, że uczestnicy rynku kierują się pobudkami racjonalnymi.

Zatem na rynku doskonale konkurencyjnym: 1) pojedynczy producent nie ma wpływu na cenę, która jest ceną równoważącą dany rynek; o producencie działającym na takim rynku mówi się, że jest on price taker - musi akceptować cenę ukształtowaną na danym rynku; 2) konkurencja między producentami nie obejmuje ani ceny, ani właściwości towaru; 3) każdy producent uważa, iż może sprzedać każdą ilość swojego towaru po cenie równowagi rynkowej -pojedynczy producent sądzi, że popyt jest doskonale elastyczny; 4) producentowi pozostaje wybór ilości wytwarzanego produktu oraz wytworzenie go po możliwie najniższym koszcie.

Tak więc na rynku konkurencji doskonałej każda firma przyjmuje cenę rynkową jako daną niezależną od niej, stąd też koncentruje się głównie na kwestiach wielkości produkcji (podaży) i optymalizowaniu kosztów wytwarzania. Każdy z producentów jest ceno biorcą i jeżeli chce sprzedać swój towar, musi go sprzedawać po cenie ustalonej przez rynek. Z drugiej jednak strony wie, że i ilość produktów jakie dostarczy na rynek nie wpłynie na zmianę ceny rynkowej. Krzywa popytu jest zatem doskonale elastyczna, co widać na wykresie.