93
V. Konkurencja w gospodarce rynkowej
Graficznie można to przedstawić następująco:
Wykres 20. Krzywa utargu całkowitego na rynku doskonale konkurencyjnym
Przedstawiona zależność wskazuje, że relacje między utargiem całkowitym i ilością sprzedanego towaru są wprost proporcjonalne. Dla przedsiębiorcy istotne jest także ile zyskuje dochodu ze sprzedaży jednostki towaru, czyli jaki otrzymuje utarg przeciętny. Utarg przeciętny jest to iloraz utargu całkowitego i liczby sprzedanych jednostek towaru:
gdzie: AR - utarg przeciętny; TR - utarg całkowity; q- ilość sprzedanych jednostek produktu.
Ponieważ każda jednostka to wam sprzedawana jest po cenie rynkowej, utarg przeciętny jest równy cenie.
Dla dokładniejszych analiz konieczne jest także określenie wielkości marginalnych (zmian jakie spowoduje zwiększenie zmiennej o jedną jednostkę). Aby obliczyć utarg marginalny (krańcowy), musimy podzielić przyrost utargu całkowitego przez przyrost ilości sprzedaży produkcji o jedną jednostkę:
MR =
W warunkach doskonałej konkurencji utarg krańcowy jest równy cenie.
Zaś z dotychczasowych rozważań wynika, że w takich warunkach krzywa utargu przeciętnego i krzywa utargu krańcowego pokrywają się z sobą oraz z krzywą popytu: