wycinankacyklmocz1

oddychanie komórkowe beztlenowe

rozkład

białek

rozkład

tłuszczów

CO_n + NH₃

1 i

kwas mlekowy    aminokwasy

glicerol + kwasy tłuszczowe

odrlychnnic

komórkowe

tlenowe

C0₂ + HjO

Clukoneogeneza w komórkach zwierząt

Kwas mlekowy powstaje w pracujących mięśniach szkieletowych w warunkach deficytu tlenu. Glicerol jest jednym z produktów (obok wyższych kwasów tłuszczowych) rozkładu tłuszczów. W tkankach zwierzęcych przekształcanie kwasów tłuszczowych w glukozę nie zachodzi. Aminokwasy pochodzą z białek zawartych w pobieranym pokarmie, a wsianie głodu - z białek zawartych w mięśniach szkieletowych.

mięsień

naczynie

krwionośne

wątroba

CD

3

<0.

f

3

Losy kwasu mlekowego powstającego w przemianach mięśniowych

+ 2 P

O

h₂c - nh₂

CH,

I * ch₂

hc-nh:

i

cocr

ornityna

mitochondrium

cytoplazma podstawowa

cocr

hc-nh:

i

cocr

argininobursztynian

H,N - C - NH, II

O

mocznik ■<

Przebieg cyklu mocznikowego.

arginlna

W warunkach deficytu tlenowego kręgowców, podczas intensywnego wysiłku fizycznego, w ich mięśniach powstaje kwas mlekowy. Związek ten jest silnie toksyczny i powoduje wystąpienie objawów zmęczenia mięśni (ryc. 75). Kwas mlekowy przenika do krwi i jest transportowany do wątroby, gdzie ulega przemianie w glukozę. Glukoza, znów przez krew, transportowana jest do

^ mięśni i wykorzystywana jako substrat oddechowy. Gdy spada zapotrzebowanie na glukozę, jest ona zamieniana na glikogen w czasie glikogenogenezy (glikogenezy). Jest to jeden z przykładów ekonomicznego gospodarowania różnymi związkami w organizmie: związek toksyczny (kwas mlekowy), zawierający jeszcze dużo energii, jest wykorzystywany do odbudowy innego związku, niezbędnego w procesach życiowych (glukozy lub glikogenu).