0000015(4)

kiego, zniszczenie wyrostków pochyłych, nadżerka dna, cienie wapienne wokół siodła. Pomocne są też zdjęcia poodmowe, wykazujące wodogłowie, lub arteriografia, wskazująca na przesunięcie ku górze przebiegu tętnicy mózgowej.

Dirmorna,

epi<iermoma_:

eholesieatoma,

leraloma

Skórzak (derm oma), naskórzak (epidermoma), perlak (eholesieatoma), potwomiak (ter atom a) są to guzy powstałe z przemieszczonych w żvciu płodowym zawiązków oddzielanych od cewy rdzeniowej. Występują bardzo rzadko. Skórzaki i naskórzaki towarzyszą często innym anomaliom rozwojowym układu nerwowego. Składają się one z warstw zewnętrznych ektodenny i mają wówczas budowę naskórka (naskórzaki); mogą też zawierać gruczoły potowe, łojowe i włosy (skórzaki). Są to guzy torbielowate, rosnące powoli, odgraniczone od otoczenia, dochodzące niekiedy do dużych rozmiarów. Potwomiaki zawierają rozmaite tkanki 3 listków zarodkowych, jak włosy, chrząstki, kości, włókna nerwowe, tkanka mózgowa, sploty' naczyniaste. Dermoidy i potwomiaki występują w linii środkowej w okolicy szyszynki, przysadki, III komory', guza popielatego i w móżdżku. Symptomatologia ich zależna jest od usadowienia się guza. Naskórzaki, zawierające w świetle swej torbieli złuszczone komórki i kryształki cholesterolu, nazywane są perlakami (cholestealomaia . Perlaki występują w kościach czaszki, półkulach mózgowych, kącie mo-stowo-móżdżkowym, około siodła oraz w komorze IV. Nie należy mieszać perlaków mózgu z perlakami (cholestealomata), powstałymi w związku z przewlekłymi sprawami zapalnymi ucha środkowego.

C hordoma

Struniak (chordoma) pochodzi z pozostałości tkanki struny grzbietowej. Takie resztki stwierdzić można w grzbiecie siodła tureckiego, w kości potylicznej ku przodowi od otworu wielkiego, a zwłaszcza u stoku Blu-menbacha, wreszcie w okolicy krzyżowu-ogonowej. Toteż we wszystkich tych miejscach mogą umiejscowić się struniaki, będące zresztą nader rzadkimi guzami. Są to guzy miękkie, z pasmami krwotoczny mi i torbielami, nieraz częściowo zwapniałe, nieraz zawierające kości, o wielkości różnej, od drobny ch do bardzo dużych. Klinicznie dają różne objaw y: wywierając ucisk na podstawę mózgu, powodują porażenia wielu nerwów' czaszkowych; mogą uciskać most, lub też objawiać się na podobieństwo guzów nadsiodełkowych. Mają przebieg szybki.

Cystis colloi-dalis

Torbiele koloidowe występują w III komorze lub w przegrodzie przezroczystej, w wieku młodym lub średnim. Są to torbiele wielkości wiśni, zawierające masę koloidową, zwisające w przedniej górnej części komory III. lub też usadowione w przegrodzie przezroczystej. Wywodzą się ze szczątkowej parafyzy.

Klinicznie wy rażają się gwałtów nie w ystępujący mi objawami wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego silne bóle głowy. wvmioiv. sztywność karku, przymusowe ułożenie głowy i. często o przebiegu intcrmimjącym. co tłumaczy się nagłym zamknięciem otworów Monro ego przez torbiel, a w związku z tym ostro występującym wodogłowiem. Często śmierć na-

416