0000036

Ryc. 12. Wczesne objawy mózgowego porażenia dziecięcego — od-gięciowe układanie giowy, zaciskanie rąk w pięści, przywiedze-niowe ustawienie kciuka. Ze zbiorów Kliniki Neurologicznej Instytutu Matki i Dziecka

Ryc. 13. Asymetria ułożenia i spontanicznej aktywności ruchowej — wczesne objawy niedowładu połowiczego (prawostronnego). Ze zbiorów Kliniki Neurologicznej Instytutu Matki i Dziecka ruchowym. W razie zaobserwowania takiego zjawiska należy ciążyć do wyjaśnienia, czy opóźnienie rozwoju związane jest z uszkodzeniem ośrodkowego neuronu ruchowego, czy też jest wyrazem ogólnego opóźnienia rozwoju psychoruchowego.

Spośród wielu elementów służących rozpoznawaniu m.p.dz. we wczesnym okresie życia najważniejszą rolę odgrywa zachowanie się automatyzmów z grupy tonicznych odruchów postawy (p. Część ogólna str. 37). Mają one u dzieci tych bardzo nasilone i odmienne od fizjologicznych wzorce, a ponadto utrzymują się bardzo długo poza okresem ich fizjologicznego występowania, fonicznemu odruchowi podparcia towarzyszy przywiedzeniowe ustawienie ud i nadwyprost stóp, co powoduje charakterystyczne stawanie na palcach i przywodzenie ud (ryc. 14). Wzrost napięcia tonicznego prostowników kończyn w odruchu toniczym szyjnym asymetrycznym jest tak znaczny, że uniemożliwia bierne zgięcie kończyn dziecka. Obok odruchów postawy obserwuje się również przetrwanie innych automatyzmów ruchowych — odruchu

Ryc. 14. Przetrwały o patologicznym wzorcu odruch podparcia u dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym. Ze zbiorów Kliniki Neurologicznej Instytutu Matki i Dziecka

75