0365

Nil ryc. 19.11 przedstawiono wykres funkcji (19.14). Z wykresów tych można wyznaczyć tzw. warstwę połowiącą — d, tj. taką grubość absorbentu, która powoduje absorpcję połowy padającego nań promieniowania. Warstwa połowiąca odgrywa ważną rolę przy ocenie przenikliwości promieniowania w radioterapii. Związek między jx i d wynika z rów-

Ryc. 19.10. Osłabianie promieniowania w materii.

Ryc. 19.11. a — Natężenie promieniowania jako funkcja grubości absorbentu; b — logarytm natężenia jako funkcja grubości.

nania 19.14, w którym zgodnie z definicją warstwy połowiącej dla a: — d jest I — 0,5 /„.

Wówczas: 0,5 /₀ = I₀ e-^

oraz

ad =    = 0,693

lg e

stąd

.    0,693

d =--

P

Masowy współczynnik osłabienia. Wynika z doświadczenia, że liniowy współczynnik osłabienia w materiałach o niedużej liczbie atomowej, a więc również w tkankach ludzkich, jest w przybliżeniu proporcjonalny do masy właściwej absorbentu. Bardziej uniwersalne

(X

znaczenie ma tzw. masowy współczynnik osłabienia--, niezależny od gęstości. Wspól-

P

(X    (X

czynnik — ma wymiar m²/kg. Współczynnik—wyraża względne osłabienie wiązki pro-P    P

mieniowania przez warstwę substancji o powierzchni 1 m² i masie 1 kg. Masowy współ-

24*

371