r
ROZOZiał 23
Z»kał*nl» chUmydiam.
UU*d rtltfOdCty, płuca, naaądr włwnętrjn*
MÓJf, ocry, lUwy
PhK«, slawjr, Uóóbtor-t*. nt< rynkmy
MKa.totysłro
P^chłci mociowy, octy, il«d:>oru Octy. układ rotrodcty, Stawy. płuca
Układ moczowo-płciowy, octy. płuca noworodków Narjądy w«wnątrtrw Octy, płuca, frPa
GATUHtK WłO WW KOKItM C.ATUMIA PO 1W AO.CU
ahortui
cav<aa
fał..
CMamytSapiAloo (Namydlę panor um CMamytAa pncumonwc (Nomydia ptiitao (Nomydlo puttao CNemydlaputloci
Chłamydia irosnemin CMamydw trochomec.i Nowtfotunb
loty Psy
V surowicy koców przeciwciała przeciwko chlamydiom występują Wiedza o przebiegu u psów zakażeń wywołanych przez poszae-9% zdrowych zwierząt laboratoryjnych oraz u 45% osobników gólne gatunki chlamydii jest niewielka. Prawdopodobnie u tegp
-----1—Choć w populacji tego gatun- garunku drobnoustroje tak jak u innych zwierząt, wywołują zakażenia układu oddechowego i moczowo-płciowego, a wiele z nich przebiega bezobjawowo. U psów choroba może ulec uogólnieniu i przejść w stadium trwałego zakażenia z umiejscowieniem się zarazka w tkankach. Badania z zastosowaniem techniki PCR, przeprowadzone u ludzi, wykazały, że chlamydic mogą powodować zakażenia latenrne. W przypadku zakażenia tego typu badania hodowlane dają wynik ujemny, zaś w zakażonym organizmie obserwuje się wzmożone reakcje immunologiczne, będące przyczyną licznych zaburzeń. Za przykład takiego zjawiska należy uznać za-
U bydh i OWicc om CTrefy ^
pgnkL Cblatnydsa puttag. ChLnnyd.a „W,,. CWa^a nmW / (JHamydta fiut. wywodtące »K I gatunku Chlamydsa psinari". C.
jest wzorcowym przedstawicielem rodzaju Chlamydophila. wjwołującym pjttacjozę u ptaków. C filii (wczdniej CMamydia psittaci var. jfcto) jest najczęściej izolowanym drobnoustrojem od kotów. Chlamydia abortus i CJilamydia caińat atakuj* owce i świnki morskie. Natomiast C pneumoniae jest patogenem ludzi, powodującym zakażenia układu oddechowego i biorącym udział w rozwoju choroby wieńcowej, astmy, chorób tuczyniowo-mózgowych, sarkoidozy i zapaleń stawów. Wszystkie wymienione drobnoustroje mają różną budowę genetyczną. Różnicowanie poszczególnych gatunków jest możliwe na podstawie wyników badań ich materiału genetycznego oraz przy utyciu przeciwciał monoklinalnych (MABs). Również pewne cechy morfologii komórek oraz określone zdolności w wybarwianiu odczynnikami chemicznym są cechami gatunkowo specyficznymi. Chlamydia psittaci i Chlamydia tracho-tnatis mają podobną morfologię, natomiast ciałka podstawowe ChUmydia pntumoniae przyjmują gtuszkowaty kształt'6. Ponieważ w ścianie komórkowej Chlamydia rruehomatit występują ogniska glikogcnu, drobnoustroje te wybarwiają się pod wpływem jodyny. Jest co właściwość wykorzystywana do rozróżniania C. trachomatis i C psittaci. Właściwie każdy przedstawiciel rodzaju Chlamydophila wykazuje pewne predyspozycje w stosunku do określonych gatunków zwierząt, u których może wywołać chorobę. Na ogół zakażenia przebiegają z objawami ogólnymi oraz z objawami ze strony układu oddechowego i rozrodczego. U kotów można wykazać dwa podtypy izołatów zarazka**- **. charakteryzujące się dużą zmiennością w badaniu serologicznym-- *\ Poniższy rozdział dotyczy zakazen Chla-mydophila u kotów i u psów.
NkwWc wudomo o cM.myd,»y - P**
ciej niż osobmki powyżej l. roku tycia ulegają zakażeniom C Mn wtaz z wiekiem zmniejsza się ryzyko rozwoju takiego zakaienu. a u osobników, które skończyły 5 lat. lakzleni* tego typu notuje się sporadycznie. U kociąt poniżej 8. tygodnia życia rzadko obserwuje się zakażenia chlamydiami ze względu tu utrzymywanie się odporności biernej.
Kocięta zakażonych kotek mogą się zakażać w trakcie porodu. U zwierząt itarszych ptzenoizenie zakażenia odbywa się przez wdychane powietrze. Ryzyko zakażenia drogą płciową, dotyczące wielu gatunków zwierząt, nie zostało potwierdzone w przypadku kotów. W badaniach epizootycznych chorób dróg oddechowych częstotliwość stwierdzania chlamydiazy zależała od użytej metody badawczej, geograficznego rozprzestrzenienia kotów, przebiegu klinicznego choroby oraz od wieku zwierząt (rab. 23.2.]. U osobników powyżej J2. miesiąca życia, ze względu na sprawnie działające mechanizmy odpornościowe, które przyczyniają się do szybkiej eliminacji zakażenia, próby izolacji drobnoustrojów są trudne do przeprowadzenia. Zapalenie spojówek najczęściej rozwija się w wyniku zakażenia Cblantydophila, zaś objawy kichania towarzyszą raczej zakażeniom herpeswirusowym typu ł (FHV-iy*. Liczba przypadków zakażeń wywołanych przez Chlamydophila wzrasta w miesiącach letnich'*.
W wymazach z worka spojówkowego kotów wykazano DNA mikroorganizmów niczaliczanych do C jelit, których sekwencja nici kwasu deoksyrybonukleinowego wykazywała 99-ptocemową homologię z DNA Neochlamydia harrmanntlla. będącej ameboidal-nym endosymbiomem44. Chlimydie te występowały razem z Hart-manella itrmiformu. będącą ich żywicielem. Mikroorganizmów tych nie udało się wykazać w badaniu cytologicznym. Do ich wykrycia wykorzystano badanie histopatologiczne próbek biopsyjnych oraz mikroskopię ogniskową. Ameby u ludzi powodują zakażenia powierzchni gałki oka. Podobną rolę mogą odgrywać w powstawaniu problemów okulistycznych u kotów (patrz rozdz. 70].
9% zdrowych rwie rżąc laboratoryjny...----..
"ubywających w gospodarstwach. Choć w popu bej i tego gatun-i odsetek osobników seropozyrywnych jest wysoki, drobnoustroje bLnnydiophila wyizolowano z worka spojówkowego jedynie od % badanych zwierząt, zaś z wymazów z proscnicy tyłko od 4%. Momiast skuteczna izolacja zarazków dotyczyła aż 30% koców mowych x objawami zapalenia spojówek61. Wyniki badań sero-pcznych, poparte technikami hodowlanymi oraz badaniami ge-lyonymi. wskazują, że odporność na czynnik chorobotwórczy n narastanie miana przeciwciał dla chlamydii zwiększa się wraz fieldem zwierzęca*'*54 u. Młode koty w wieku 2-6 miesięcy częś-