1508149Y44112406277417153449 n

relenia, za drugim, media jako po-■ewolucyjnych zmian społecznych, ocesu dokonuje wzmaga presję na #em działań twórczych człowieka, mc aspekty znaczenia języka oraz skazujemy też na występujące pro-ńska. W sposób jasny pragnęliśmy z ze współczesnymi odniesieniami aążcc problemów jest szeroki i ma orzy dyskusję nad tematem związ-ristawione na łamach książki myśli idzie ich do refleksji oraz poszuki-języka w życiu człowieka, wówczas

f podziękowanie Panu Profesorowi rszawskiego za poczynione uwagi, itecznego kształtu książki, parciu udzielonym przez Islandię, asowanie ze środków Mechanizmu podarczego oraz Norweskiego Me-szu Stypendialnego i Szkoleniowc-ujemy.

Bronisław Siemietiiecki

BRONISŁAW SIEMIENIECKI

ROZDZIAŁ I

Kognitywistyczne problemy języka

Wprowadzenie

W roku 1976 po opublikowaniu dzieła Socjobiologia autorstwa Edwarda Wilsona jego koledzy, pracujący na jednej z najlepszych uczelni świata na Uniwersytecie w Berkeley, zarzucali mu nienaukowość stawianych przez niego tez. Przypadki takie w nauce można by mnożyć. Pokazują one, jak bardzo złożony jest proces tworzenia podstaw naukowych, szczególnie wówczas, gdy owe tezy są rewolucyjne. Podobnie wyglądała sytuacja z teorią powstania języka. W roku 1866 Paryskie Towarzystwo Lingwistyczne zdecydowało się zakazać wszelkiej dyskusji na temat ewolucji języka, a było to zaledwie w siedem lat po opublikowaniu dzieła Karola Darwina O powstaniu gatunku.

Przyczyny i mechanizmy mózgowe leżące u podstaw języka od początku wywoływały kontrowersje. Powstało szereg koncepcji, poglądów i stanowisk, które do dziś wzbudzają emocje. Najstarsze poglądy wiążą się z koncepcją boskiego pochodzenia języka. Obecnie niewielu teoretyków podtrzymuje wprost to stanowisko, częściej badacze nawiązują do założeń, u których podstawy leży teza mówiąca o jednorazowym akcie powstania języka - boskim lub biologicznym. Derek Bickcrton¹ poprzez analogie do teorii powstania wszechświata określa to językową teorią „wielkiego wybuchu”. Odwołuje się ona do przypadkowej mutacji genetycznej lub emergentnych zdolności fizycznych. Pogląd ten znajdujemy u wielu teoretyków, którzy w sposób istotny przyczynili się do rozwoju teorii języka, jak np. Noam Chomsky.

' Bickcrton 1995.