201030Image0010

ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ

nc. Organizm ludzki wytwarza dwa rodzaje mclanin - feomelaniny, o zabarwieniu od żółtego do czerwonobrunatncgo, oraz brązowoczamc cumclaniny.

Mclaniny są biosyntctyzowanc w ustroju z tyrozyny, która w obecności enzymu hydroksy-lazy tyrozynowej ulega hydroksylacji do 3.4-dihydroksyfcnyloalaniny. czyli DOPA (ryc. 5).

Produktem pośrednim w biosyntezie feomelanin (ryc. 5) jest 5-S-cysicinylodopa (5-SCD), która w wyniku niccnzymatycznej oksydacji, przekształca się w różne produkty pośrednie i ich polimery, dając feomelaniny. Eumclaniny (ryc. S) mają natomiast bardziej nieregularną budowę polimeryczną. W skład tego polimeru wchodzą bowiem: 5,6-dihydroksyindol. leukodopa-chrom, dopachrom, dopachinon oraz indolochinon. Wymienione połączenia powstają w wyniku enzymatycznej oksydacji i cyklizacji DOPA (ryc. 5). Nierozpuszczalne w wodzie pigmenty mclaninowc chronią organizm przez absorbowanie długofalowego promieniowania UV.

Warto podkreślić, że pod wpływem światła eumclaniny ulegają odwracalnym przemianom, zawierające siarkę żółtoczcrwonobrunatnc feomelaniny są natomiast rozkładane, a produkty ich rozkładu wykazują właściwości mutagenne. Tym m.in. tłumaczy się znacznie częstszą zapadalność na choroby nowotworowe skóry osób rudych niż osób o karnacji ciemnej.

Naturalnym czynnikiem ochronnym organizmu przed krótkofalowym promieniowaniem słonecznym UV jest również biosyntetyzowany z histydyny kwas urokaninowy (kwas /Mmidazoiloakrylowy, ryc. 6), którego stężenie w pocie rośnie pod wpływem promieni słonecznych.

Kwas urokaninowy wykazuje zdolność pochłaniania promieniowania o długości fali 290 nm, co łagodzi niekorzystne oddziaływania promieniowania UV B na organizm.

Należy leż podkreślić, że krótkofalowe promieniowanie UV, stymuluje podział komórkowy i prowadzi do pogrubienia skóry. Następstwem tego jest osłabienie przenikania promieniowania UV w głąb organizmu na skutek pochłaniania promieni świetlnych przez pogrubioną warstwę rogową naskórka

Bezpośredni wpływ na proces brązowienia skóry wywiera promieniowanie UV A. ponieważ stymuluje ono biosyntezę melanin. Promieniowanie UV B. wzmagając intensywność podziału komórek skóry, przyspiesza proces brązowienia w sposób pośredni. Wzmożona mitoza prowadzi bowiem do wzrostu liczby komórek wytwarzających melaniny (melanocyty). Ponadto podczas podziału komórek skóry ziarna wytworzonej wcześniej mclaniny są uwalniane i wzbogacają naskórek, co również pogłębia jego pigmentację. Syntezę melanin w skórze, wywołaną promieniami UV A, obserwuje się już po godzinie naświetlania Dlatego też promieniowanie UV A jest dobrze tolerowane przez organizm ludzki, nawet jeśli

Rozdział 1 7