254 3

Dekoracje z roślin doniczkowych

zawiązują pąki kwiatowe tylko wtedy, gdy suma godzin światła jest większa niż 12, a krótkiego -mniejsza (fotoperiodyzm). Przykładem rośliny dnia krótkiego jest chryzantema, której poznany fotoperiodyzm pozwala sterować uprawą, tak aby zakwitła w określonym dniu (np. Wszystkich Świętych). Ponadto jako rośliny dnia krótkiego (RDK) wymienia się szarłaty wilce, szałwie, kosmosy kalanchoe; dnia długiego (RDD) - goździki, rudbekie, Iwie paszcze, rozchodniki, driakiew; a rośliny neutralne (RN) to fuksje, groszek pachnący, róże, niecierpki, miesiącznice, różaneczniki, kaliny i starce. W celu wydłużenia dnia stosuje się doświetlanie sztucznymi źródłami światła, a w celu jego skrócenia - zacienianie ciemną folią, tkaninami papierowymi, papierowo-jutowymi, siatkami kolorowymi z tworzyw sztucznych i innymi cieniówkami.

Większą ilość światła otrzymują rośliny wystawione na zewnątrz; zdarza się często, zwłaszcza, gdy dysponuje się tarasem lub ogrodem, że część roślin doniczkowych (lub wszystkie) spędza lato poza domem. Przenoszenie roślin na zewnątrz jest możliwe, gdy nie istnieje już zagrożenie przemarznięcia roślin ani uszkodzenia na skutek innych czynników, np. wiatru. Wystawia się je wraz z pojemnikami (tak też później wnosi do domu) lub wkopuje się pojemniki do ziemi. Wysadzenie roślin do gruntu spowodowałoby nadmierny rozrost systemu korzeniowego i trudności w posadzeniu ich z powrotem do pojemników. Należy także zadbać o odizolowanie brył korzeniowych od gruntowych patogenów glebowych. Przed wyniesieniem roślin i przed ich powrotem do domu dobrze jest zastosować swoistą kwarantannę, aby uniknąć szoku na skutek zmian warunków uprawy. Do wynoszenia na powietrze poleca się głównie drzewka: oleandry, azalie, akacje, aralie, aukuby, figowce, abutilony, oraz rośliny mniejsze: cantedeskie, fuksje, pelargonie, męczennice, skalnice, a nawet niektóre sukulenty.

Wymagania termiczne

Temperatura jest jednym z ważniejszych czynników zewnętrznych wpływających na wszystkie procesy życiowe roślin. Wzrost organizmów zależy zarówno od przebiegu fotosyntezy, podczas której powstają związki organiczne, jak i od procesu oddychania, który wyzwala energię niezbędną do życia. Na obydwa procesy wpływ ma temperatura; wyróżnia się 3 wartości temperatur (tzw. punkty kardynalne):

•    temperaturę minimalną (poniżej której procesy życiowe przestają przebiegać w stopniu wystarczającym dla rośliny),

•    temperaturę maksymalną (powyżej której zachwiany zostaje metabolizm roślinny),

•    temperaturę optymalną (najlepszą dla danej rośliny do pełnienia jej funkcji życiowych).

Temperatura wpływa także na pokrój rośliny i stopień wykształcenia niektórych organów; modyfikuje też wygląd kwiatów, np. barwę płatków i ornamentykę. Okresy obniżonej temperatury u wielu roślin powodują czerwienienie liści, np. u mahonii, żywotnika i skalnicy. Rośliny klimatu Europy Środkowej przystosowane są nie tylko do sezonowych, ale także dobowych wahań temperatury, czyli termope-riodu dobowego, który charakteryzuje się znacznie niższą temperaturą nocy. W uprawach roślin we wnętrzach należy uwzględnić ich wymagania termiczne, biorąc pod uwagę nie tylko temperaturę powietrza, ale także podłoża.

Wymagania wodne

Woda jest głównym składnikiem organizmów żywych, spełnia w nich różne funkcje, decyduje też o intensywności wzrostu i przebiegu uprawy. Przy niedostatecznym zaopatrzeniu w wodę obserwuje się znaczne zahamowanie wzrostu, a w skrajnych przypadkach zamieranie roślin. Rośliny lądowe charakteryzują się różnymi przystosowaniami w budowie, umożliwiającymi pobieranie i przewodzenie wody, zabezpieczenie przed jej nadmiernymi stratami, a także gromadzenie jej w różnych organach na czas suszy. W zależności od zapotrzebowania na wodę wyróżnia się następujące grupy roślin:

•    hydrofity - żyją w środowisku wodnym, np. nenufar, grążel;

260 ABC Kloiystyki