Przy spawaniu i zgrzewaniu termitowym źródłem ciepła jest reakcja chemiczna, która do złącza dostarcza nie tylko ciepło ale i spoiwo. i—
Termit jest to mieszanina tlenku żelaza (Fe304) i aluminium (Al/) w stosunku Wagowym 78:22. Termit wsypuje się do tygla wyłożonego materiałem ogniotrwałym i zapala. W ciągu kilkunastu sekund następuje egzotermiczna reakcja
w której aluminium łączy się z tlenem z tlenku żelaza. W efekcie otrzymuje się ciekłe żelazo nagrzane do temperatury około 2500°C pokrytą warstwą tlenków aluminium (Ai2o3). 1
Spawanie termitowe stosuje się do łączenia szyn (rys. 11.10) oraz elementów stalowych lanych lub kutych o dużych przekrojach, oraz do łączenia grubych prętów do zbrojenia betonu (rys. 11.11). Łączone końce elementów muszą być odpowiednio ujęte w formę odlewniczą. Między płaszczyznami czołowymi należy pozostawić szczelinę, aby ciekłe żelazo mogło ją wypełnić. Strumień przegrzanego żelaza spływający z tygla do formy nadtapia ścianki łączonych części co daje dobre połączenie z metalem rodzimym.
Rys. 11.10. Schemat spawania termitowego szyn: 1 - termit, 2 - zatyczka tygla, 3 - ciekły tlenek aluminium, 4 - ciekłe żelazo, 5 - forma odlewnicza, 6 - spoina, 7 - kanał służący do suszenia formy
W przypadku zgrzewania termitowego jeden z elementów jest ruchomy. Zalany w szczelinę ciekły metal służy jedynie do nagrzania łączonych powierzchni do wysokiej temperatury. Dociśnięcie ruchomego elementu powoduje usunięcie zalanego do szczeliny ciekłego metalu i otrzymanie zgrzeiny. Zgrzeina taka, w przeciwieństwie do spoiny termitowej, nie zawiera miękkiego materiału stopiwa, które jest praktycznie czystym żelazem. Własności na przekroju złącza zgrzewanego są zatem bardziej jednorodne niż złącza spawanego.
283