314 4

•ił    a wanie tiksotropowe polega na tym. Ac mieszanina łazy siałcj , _c,_ck,

caekłym. ZachoH^nietworroj ^ * _/ylo/onych „a_Pn?/cn. natom,*, !

^WUJCZ«m^1^'CJ»^{k C}'^C“ ^T* *****    ^ma "» ^

^UPh "Tdcndrvt6w Al na drobne, zaokrąglone i równoosiowc />am.i Al. Stop _pr/y rozbicie y    ^___„ _tr„,_inin.,„ intensywnie mieszany. Materiał uzysk:

^bo^m

_mieszliny. _Matcfi!ll

ffl. kr^me^ / równoczesnym mieszaniem, skladajecy «« ' '<•«" rlTw osnow,c euiektyki. jcs. nawpnie podgrzewany do Icmperajurj ... likwidusem i rempemrun, eotek.yczn, . częśc.owo ciekły - jcs. w.luczany _p„_d ciśnieniem do formy zachowując się tak. jak gdyby był całkowicie ciekły. Tak, sposób wytwarzania umożliwia uzyskanie wyrobu o jednorodnej , pozbaw,_0ncj dcndrytćw mikrostrukturze.

8.3.2. Stopy Cu

Miedż ma bardzo dużą przewodność cieplną i elektryczną, jest bardzo plastyczny i ma dobrą odporność na korozję. Wszystkie domieszki powodują zmniejszenie przewodności elektrycznej miedzi, a dodatek 0,5 - 1% Cd - zwiększenie w. tr/ymałości przy niewielkim zmniejszeniu przewodności elektrycznej. Dlatego taki-stopy są stosowane na napowietrzne przewody trakcyjne. Zwiększenie wytrzymał ści czystej miedzi przy niewielkim zmniejszeniu przewodności elektrycznej _1Cv możliwe przez odkształcenie plastyczne na zimno. Odkształcenie 80% miedzi w temperaturze otoczenia powoduje ok. 8-krotny wzrost /?, i zmniejszenie pr/cwwj. no ści elektrycznej tylko o 2%.

Stopy miedzi są cięższe od stali. Niektóre mają wprawdzie dużą wartom granicy plastyczności, jednak z powodu dużej gęstości ich wytrzymałość właścm" jest mniejsza niż stopów Al. Wiele stopów Cu. podobnie jak sama Cu. charaktery z_U|c się bardzo dobrą plastycznością, przewodnością cieplną i elektryczną oraz dużą odpornością na korozję. W celu polepszenia własności mechanicznych stopów Cu wykorzystywane są w nich wszystkie mechanizmy umocnienia (tabl. 8.8).

Stopy miedzi są wyjątkowe, gdyż ich wyboru można dokonywać ze względu na żądany do celów dekoracyjnych kolor. Czysta miedź jest prawie czerwona, dodatek Zn powoduje zabarwienie żółte, natomiast Ni - srebrzyste. Stopy miedzi z cynkiem są nazywane mosiądzami, z niklem miedzionik/ami. natomiast

z pozostałymi pierwiastkami — brązami. Wiele stopów Cu zachowuje strukturę jednofazową przy dość dużej zawartości pierwiastków stopowych (Zn. Sn. Al. Ni i Si). Ważniejsze dla stopów Cu dwuskładnikowe wykresy fazowe przedstawiono na rys. 8.1 J. Praktyczne zastosowanie znalazły stopy Cu zawierające do48% Zn. 24% Sn. 1 ]% Al. 4.5% Si, 3% Be. 45% Ni i 40% Pb. Zawartości dodatków stopowych są większe w stopach odlewniczych niż w stopach do obróbki plastycznej.

Mosiądze o zawartości do 39% Zn mają strukturę jednofazową. Ich własności mechaniczne oraz wydłużenie rosną ze wzrostem zawartości Zn. D/.ięki bardzo dobrej plastyczności mosiądzów mogą być nadawane im złożone kształty

TABLICA 8.8. Własności mcchumczne typowych Stopów miedzi (Metals HanJbook. mm 2. wytl 10. ASM International /W)

•» 0	,41,1
1 1 * i	60 55 4 57 5 63 45 3 42 2 3
*•1	210 200 395 340 595 415 380 580 380 635 1390
	33 70 360 115 450 165 140 545 130 545 1270
Obróbka	ii 11 J J £ E n n 5 'J3 ! « 2 S « -^c «= e cc n s i § § J> u o o — i i! 1111! 111
*3 'C i	Czysta miedź Miedź 99.99% Miedź 99.99% CuZn30 CuZn3() CuSn8 CuNi30 CuNi30 CuZn20Nil5 CuZn20Nil5 CuBc2

315