322

Pył krzemionkowy - produkt uboczny, powstający podczas wytwarzania krzemu i stopów żelazokrzemu w piecach lukowych, składający się z bardzo drobno zdyspergowanego Si0₂.

Retencja - zjawisko okresowego zatrzymywania wody przez niektóre substancje, przede wszystkim wielkocząsteczkowe substancje organiczne.

Retentor - domieszka chemiczna zapewniająca retencję wody.

Rozwłóknianie - proces technologiczny prowadzący do otrzymania włókien ze stopu lub roztworu.

Skurczliwość - właściwość materiału, półproduktu lub wyrobu objawiająca się zmniejszeniem ich pierwotnych wymiarów w wyniku procesów fizykochemicznych zachodzących w materiale.

Stopień rozdrobnienia - liczba wyrażająca stosunek średniego wymiaru ziaren nadawy do średniego wymiaru ziaren produktu.

Straty prażenia - ubytek masy próbki wygrzewanej (prażonej) przez ustalony okres czasu w temperaturze określonej w odpowiedniej normie, zazwyczaj 900-1100°C.

Straty suszenia - ubytek masy próbki przetrzymywanej przez ustalony okres czasu w temperaturze powodującej utratę wody niezwiązanej chemicznie.

Struktura - rozmieszczenie w przestrzeni jonów, atomów lub cząsteczek tworzących daną fazę.

Sucha metoda produkcji cementu - sposób produkcji cementu, w której klinkier portlandzki wytwarzany jest z mąki surowcowej, zawierającej zwykle nie więcej niż 1% wilgoci.

Sucha mieszanka tynkarska - przygotowana fabrycznie mieszanina spoiw mineralnych, wypełniaczy, domieszek i dodatków modyfikujących, w tym również pigmentów.

Surowiec niski - surowiec wykorzystywany do produkcji klinkieru portlandzkiego, zawierający po wyprażeniu mniej CaO niż klinkier wytwarzany z jego udziałem.

Surowiec wysoki - surowiec wykorzystywany do produkcji klinkieru portlandzkiego, zawierający po wyprażeniu więcej CaO niż klinkier wytwarzany z jego udziałem.

Surowiec zupełny - surowiec, z którego można wytwarzać klinkier portlandzki bez dokonywania jakiejkolwiek korekcji składu chemicznego.

Szlam surowcowy - namiar surowcowy do produkcji klinkieru portlandzkiego o konsystencji gęstej śmietany, zawierający 36^-42% wody.

Środki hydrofobizujące - domieszki stosowane w celu zwiększenia trwałości materiałów budowlanych, ograniczające wnikanie cieczy w pory kapilarne.

Termoizolacyjny materiał komórkowy - sztywny materiał porowaty o strukturze komórkowej, charakteryzujący się niską gęstością objętościową i niskim współczynniku przewodzenia ciepła X, np. styropian.

Termoizolacyjny materiał włóknisty - materiał porowaty składający się z włókien nieorganicznych (niemetalicznych) lub organicznych, zawierający lepiszcze lub bez lepisz-

322