366

Przelot zwyczajny — Rącznik pospolity 357

po tym, że główki kwiatowe rozpadają się. Ziele przelotu składać się powinno z ulistnionych kwitnących pędów 20—30 cm długości.

Zastosowanie. Przelot ma zastosowanie w medycynie ludowej jako środek przeczyszczający, niekiedy — jako herbata domowa.

61. Rącznik pospolity — Ricinus communis L.

(Inne nazwy: rycynus)

Rodzina: Wilczomleezowate — Euphorbiaceae Roślina trująca!

Rącznik jest rośliną pochodzenia tropikalnego i występuje w formie drzew lub krzewów w Indiach, Chinach, na Jawie, w Afryce itp. W południowej Europie rącznik jest uprawiany jako 2—3-letnia roślina, natomiast w środkowej Europie może być uprawiany tylko jako jednoroczna.

Rys. 78. Rącznik Puławski (Ricinus communis)

Siewka w fazie pierwszej pary liści (poza liścieniami)

Skrócenie okresu wegetacyjnego rąeznika wymagało dużo wysiłku i długich lat pracy. Prace te są prowadzone w wielu krajach, między innymi również w Polsce przez kilka zakładów naukowych, które dążą do otrzymania odmian wcześnie dojrzewających, a jednocześnie plennych.

Pierwszym hodowcą rącz-nika i pierwszym propagatorem uprawy tej rośliny był u nas prof. L. Kaznowski, któremu zawdzięczamy najstarszą polską odmianę rącz-nika — Puławską.

Niedawno zarejestrowano jako kwalifikowane dwie hodowane odmiany rącz-nika: rącznik Płewiski (PINLSR w Poznaniu) i rącznik Borowski (Dział Roślin Oleistych IHAR). Ostatnio PINLSR zgłosił do rejestru nową odmianę N 6,. o nasionach nie wysypujących się z owoców.