366

366

Polska Norma PN-89/M-01146 podaje, że dodatkowe parametry falistości należy określić tylko w razie wystąpienia takiej potrzeby, co w świetle dotychczas obowiązujących norm jest stwierdzeniem bardzo nieprecyzyjnym. Wartości parametrów falistości określanych w kierunku równoległym do linii średniej profilu nie są dotychczas znormalizowane, a tym samym powiązane z wielkościami W. lub W_m^_x. Taki stan rzeczy powoduje, że gdy występuje konieczność oznaczenia falistości, trzeba określić wszystkie parametry pozwalające na dokonanie oceny tej cechy struktury przedmiotu. Falistość powierzchni będzie zatem jednoznacznie opisana, gdy obok znormalizowanego parametru W. będzie podany średni odstęp falistości S_w , a jako wielkość uzupełniająca długość odcinka pomiarowego (rys. 10.5b).

Wartości liczbowe parametrów falistości określanych w kierunku równoległym do linii średniej profilu wyraża się w jednostkach miary przyjętej na rysunku dla wymiarów liniowych lub w mierze kątowej, gdy dotyczą zarysu kołowego. Wartość liczbową średniego odstępu falistości S_w podaje się w zapisie falistości łącznie z symbolem parametru, natomiast długość odcinka pomiarowego tylko w postaci liczby wymiarowej (rys. 10.5b). Wszystkie parametry falistości muszą być w zapisie rysunkowym rozdzielone znakami mnożenia (x).

Z wymienionych wielkości i znaków tworzących oznaczenie chropowatości i falistości powierzchni zapis rysunkowy powinien zawierać tylko te, które są konieczne do ukształtowania wymaganej struktury zewnętrznej przedmiotu. Rodzaj przekazywanych informacji wpływa na kształt samego znaku graficznego. Najczęściej spotykane postacie zapisu oznaczeń chropowatości przedstawiono w tablicy 10.5.

Oznaczenie chropowatości powierzchni powinno być podane tylko jeden raz dla danej powierzchni, niezależnie od liczby rzutów czy arkuszy rysunkowych, na których przedstawiono przedmiot. Wyjątek stanowi zapis różnych chropowatości w określonych obszarach tej samej powierzchni (rys. 10.6a, b). W tym przypadku nie występuje powtórzenie informacji, ponieważ obszary o różnej chropowatości są wykreślone cienką linią ciągłą i zwymiarowane (rys. 10.6a). Granicy obszaru nie wolno wykreślić tylko wtedy, gdy przebiega ona w obszarze zakreskowanym i wystarcza tutaj sam układ wymiarów (rys. 10.6b).

Dwa oznaczenia chropowatości na jednej powierzchni mogą wystąpić również przy równoczesnym zapisie przed i po naniesieniu powłoki (rys. 10.6c). W takim przypadku oznaczenie dotyczące powierzchni przed pokryciem należy umieścić na cienkiej ciągłej linii pomocniczej będącej przedłużeniem opisywanej powierzchni (na pomocniczej linii wymiarowej), a oznaczenie dla powierzchni po pokryciu - na grubej linii punktowej zaznaczającej powierzchnię, na której ma być nałożona powłoka.

Na rzucie skróconym oznaczenie chropowatości należy podać tylko jeden raz, umieszczając je w pobliżu wymiaru związanego z rozpatrywaną powierzchnią (rys. 10.6d).