654

Wyniki dotychczasowych badań pozwalają na stwierdzenie zaburzenia orientacji przestrzennej, zmniejszenia maksymalnej wentylacji płuc oraz pogorszenie wysil-kowej adaptacji oddychania. W układzie krwionośnym wzrasta różnica między ciśnieniem skurczowym i rozkurczowym, maleje adaptacja układu krążenia do wysiłków nawet o 30%. Zakłóceniu ulega gospodarka wodna w organizmie przez wzmożone wydalanie płynów. Istotne zmiany zachodzą w gospodarce wapokwo-• fosforowej. Wzrost stężenia wapnia we krwi i moczu dochodzący nawet do 300% wartości kontrolnych prowadzi do odwapnienia kości oraz tworzenia się kamieni nerkowych. Ograniczenie pracy mięśni prowadzi do zaburzeń podstawowych układów regulujących funkcjonowanie organizmu, w tym również ośrodkowego układu nerwowego.

19.4. Wpływ zmienionego ciśnienia na organizm człowieka

Człow iek narażony jest na działanie zmienionego ci interna zarówno w warunkach naturalnych, jak i sztucznych. Postępująca robotyzacja nie doprowadziła jeszcze do eliminacji ludzi z wielu trudnych i niebezpiecznych zadań podwodnych, jak i prac wykonywanych na dużych wysokościach, w stosunku do powierzchni ziemi.

Oddziaływanie na ustrój ciśnienia, które jest większe niż normobaryczne (1.0132 • 10* N/m²). określa się jako działanie hiperbaru. natomiast ciśnienia niższego - jako hipobarii. Ciśnienie różne od atmosferycznego wywiera na organizm człowieka działanie biochemiczne oraz mechaniczne.

1.    Działanie biochemiczne (chemiczne). Wpływ poszczególnych gazów wchodzących w skład mieszaniny na żywy organizm zależy od ich ciśnień cząstkowych, a nic od ich procentowej zawartości w mieszaninie. Działanie to będzie związane z rodzajem gazu. ponieważ zależy od powinowactwa chemicznego gazów do składników tkanek organizmu.

2.    Działanie mechaniczne (fizyczne). Obniżenie lub podwyższenie ciśnienia w otoczeniu powoduje w gazach znajdujących się w organizmie zmiany określone prawem Boyle'»-ManoCte'a. Zmiany te zachodzą z pewnym przybliżeniem, ponieważ tkanki otaczające te gazy ograniczają ich rozprężenie oraz część tych gazów jest wydalana podczas procesów fizjologicznych.

19.4.1. Wpły w obniżonego ciśnienia

W miarę oddalania się od powierzchni ziemi gęstość atmosfery i wywierane przez nią cienienie zmniejsza w sif. Ciśnienie atmosferyczne zmienia się z wysokością w przybliżeniu wg wzoru:

P = Po •*—    U9.19)

fd/ie p - rónicaic fouwlr/* ru du/rj wytofcoCca. p, - crfiicnc    iu po/iorme mer/jl e - pod

togjrytauj ruturalnego. k - wytoiott.

654