67 [1600x1200]

Gdy nisze ekologiczne zachodzą na siebie, pokrywają się tylko niektóre wymagania organizmów należących do różnych gatunków. Tak jest w wypadku dwóch gatunków jaszczurek: zwinki i żyworódki. Żywią się one tym samym pokarmem, ale zajmują różne siedliska. Zwinka jest większa i silniejsza, dlatego zajmuje słoneczne łąki i leśne polany, które są najlepszymi siedliskami dla zwierzęcia zmiennocieplnego. Jaszczurka żyworodna musiała jej ustąpić i przystosowała się do życia w wilgotnych, cienistych lasach.

■ Drapieżnictwo

Często spotykaną w przyrodzie formą oddziaływania między gatunkami jest drapieżnictwo. Ma ono miejsce, gdy jedne organizmy - drapieżniki - traktują drugie - ofiary - jako pokarm. Drapieżcy zawsze zabijają swoje ofiary, a następnie zjadają je częściowo lub w całości. Pełnią oni w przyrodzie bardzo ważną funkcję. Polując, dokonują selekcji, w której wyniku przy życiu pozostają najsilniejsze osobniki. Ograniczając liczebność roślinożerców, przyczyniają się też do zachowania równowagi w przyrodzie.

Przetrwanie drapieżników zależy od skuteczności ich polowania. Dlatego mają one doskonale rozwinięte narządy zmysłów, które umożliwiają im zlokalizowanie ofiary z dużej odległości. W zdobywaniu pokarmu pomaga również współdziałanie drapieżników podczas polowania. Na przykład u wilków każdy osobnik ma wyznaczoną rolę i pozycję do ataku. Zmniejsza to szanse ofiar na ucieczkę.

Czy wiesz., że...

Drapieżniki są zazwyczaj bardzo szybkie. Na przykład sokół wędrowny w locie nurkowym osiąga do 300 km na godzinę. Gepard na krótkim dystansie potrafi osiągnąć prędkość około 115 km na godzinę, z podobną szybkością pływa drapieżna ryba - żaglica.

Owady siadają na liściach mucholówki zwabione ich barwą i słodką wydzieliną. Podrażniony przez zwierzę liść natychmiast się zamyka, unieruchamiając ofiarę.

Drapieżne rośliny

Drapieżnictwo występuje nie tylko w świecie zwierząt, ale również u niektórych roślin. Przykładem jest muchołówka, która chwyta owady za pomocą liści przekształconych w pułapki. Ofiary dostarcząją roślinie niektórych związków organicznych, zwłaszcza bogatych w azot. Dzięki temu muchołówka może rosnąć na ubogich glebach. Nie zmienia to faktu, że jest ona autotrofem i przeprowadzając fotosyntezę, wytwarza podstawowe związki niezbędne jej do życia.

67