712

stopniowo swą energię kinetyczną i ulega rekombinacji, czyli połączeniu z jonem dodatnim, w wyniku czego powstaje atom obojętny. lub przyłącza się do jednego z obojętnych atomów, który dzięki temu staje się jonem ujemnym.

W ten sposób, w następstwie pojedynczego aktu absorpcji fotonu, w napromienionym ośrodku powstaje pewna liczba jonów. Długość drogi fotoelektronu. a więc skuteczny zasięg jego działania, zależy od energii przekazanej mu przez pochłonięty foton i od materiału absorbenta. Przy energiach fotonów najczęściej stosowanych w medycynie (50-200 keV) zasięg fotoekktronów w tkankach miękkich zmienia się w niewielkich granicach i wynosi 0.02-4.5 mm (wg Jacgcra)

Rozproszenie komptonowskie. Zjawisko Comptona można traktować jako wy-nik sprężystego zderzenia fotonu z elektronem. Ponieważ zjawisko «o zachodzi przy większych niż w zjawisku fotoelektrycznym energiach fotonów, energię wiązania elektronów w atomie, jako małą w stosunku do energii fotonu, można zaniedbać i traktować te elektrony jako swobodne o początkowej energii równej zeru. Ponieważ zderzenie fotonu z elektronem uważamy za sprężyste, musi ono podlegać zasadzie zachowania energii i zasadzie zachowania pędu. Po zderzeniu foton zostaje odrzucony pod kątem A elektron zaś uzyskuje pęd mr. tworząc kąt a z kierunkiem padania fotonu (ryc. 22.10).

Foton rozproszony ma oczywiście częstotliwość v' mniejszą od częstotliwości v fotonu padającego. Związany z tym przyrost długości fali zależy od kąta rozproszenia A

Odrzucone elektrony komptonowskie zabierają tylko część energii padającego fotonu Energia ta jest tym większa, un większy jest kąt rozproszenia fotonu A a len z kolei zależy od długości fali fotonu padającego. Fotony o małych energiach < promienie rentgenowskie! tylko niewielką część swej energii przekazują elektronom komptooowskim. Ze wzrostem energii padających fotonów część energii przekazywana elektronom zwiększa się.

712