chemiii
5

3./. Estry Kwasów karboksylowych

Maslan etylu powstaje w wyniku następującej reakcji:

3./. Estry Kwasów karboksylowych

CH -CH —CII,—C

*

O

\

n,so,

-ł- Cli Cli, —

O—l I

kwas mas to wy

Oli

etanol

H,SO,    #

: ni,—ch -ni-c

' * \

o

■filo

O—CII-—Cl I

mail a n etylu

Jest to substancja <> zapachu ananasa, co można było stwierdzić podczas przeprowadzania doświadczenia. Wiele estrów charakteryzuję się przyjemnym zapachem, z tego powodu wykorzystuje się je w przemyśle perfumeryjnym i spo żywczym jako substancje zapachowe (ryc. 3.26).

Ryc. 3.26. =siry wchodzą w sktcid wielu produktów codziennego użytku, no przykład zmywacza do paznokci, olejków do ciast lub są substancją zapachowa, na przykład w szamponie.

Hydroksykwasy to związki mające grupę hydroksylową i karboksylową. Obie grupy potrzebne do wytworzenia estru mogą przez wygięcie łańcucha węglowego zbliżyć się do siebie tak. że przercagują ze sobą, tworząc: pierścieniowe estry. Iiikic cykliczne estry nazywane są laktona-mi. Na pr/\klad kwas 1-hydroksybutanowy tworzy cykliczny lak ton zgodnie z poniższym równaniem:

CII,—CII—CH- (.(.)()I1

I '

OH

■ rS

f 11,0

Laktony to estry cykliczne, powstałe przez reakcję grupy karboksylowe) i hydroksylowe, położonej w tei same) cząsteczce

Najczęściej spotyka się laktony o pięeio- lub szęścioczlonowyeli pierścieniach. Przykładem laktouu występującego w przyrodzie jest kumaryna, /wiązek o zapachu świeżego siana:

fczy wiesz. ze.

Substancje zapachowe występujące w przyrodzie są mieszaninami bardzo wielu związków. Na przykład w lotnych składnikach gruszki stwierdzono obecność az 53 estrów. Często są one także składnikiem feromonów wydzielanych przez zwierzęta.

N ' .

16/