DSC00028 4

7. 2aburz*n« naoneowt zwęzana zt strwm 42B

nc ewolucyjna podlużc. związane z celowością unikami tych zwiem. z MBr niektóre mogą gnoić śmiertelnym ukąszeniem

2.    Fol>w śPkiowi>kł natuiulnqęu*-chauktcnTuicMęoł>aw*mi przed przdifśl^* na wysokości (akrofobta). Należy tu również nadmierny lęk przed burzą

bu) iub innymi zjawiskami przyrodniczymi, np. powodzią (antlafoba}. Zwytjajif poczyna się w okresie daedóstwa.

3.    Fobia typu ktcw*iniekqa-fana (hematofobia} - charakteryzuje się iębem. taB icm wywoływany widokiem krwi lub zranienia u innej osoby albo pojawia

czaa pobierania krwi lub wykonywania iniekcji. W wyniku nasilonej lickitip dojść do omdlenia. Tbjp typu fobia często występuje rodzinnie i wiąże otę Z cją do występowania odczynu wamwagilncgo. Przypuszcza się, żc w jej patigfip zfo mogą odgrywać rolę również elementy ewolucyjne* powstanie od czynu njj^^E galnego po doznaniu zranienia rot»gfo zmniejszać upływ krwi, a ukzezapOM^K sarmu atakowi drapieżnika poprzez •symulację" śmierci.

4.    Fobie sytuacyjne - dotyczą lęku. które wywołują określone sytuacje, ukie jakffi> bywanie na moście (gcfirofobii), w windzie lub miejscach zamkniętych (ktatfMw bia] czy latanie samolotem (awiatofobia). U osób tych nawet wtedy, gdy ZśfflE się w takich sytuacjach, nic dochodzi do wystąpienia napadów paniki, nfeWJflMR ją również objawy agorafuhU wymienione powyżej. Niemniej jednak osoby (CSfr rają się w miarę możliwości sytuacji takich unikać. Fobie sytuacyjne mogą powstać w różnym okresie życiu i często wiążą się i przeżyciem określonej sytuacji zwąza ncj z zagrożeniem lub informacjami o niej.

5.    Inne fobie - dotyczą irracjonalnych obaw przed innymi wydarzeniami, np. ptttd upadkiem, jeżeli w pobliżu nic ma ściany lub innych obiektów, o które rnożra$ oprzeć.

Jfozpowszechnicnie fobii swoistych jest prawdopodobnie dość znaczne. OidnB zwykk nie zglar-caią |ię do leczenia, jeżeli nie powoduje to istotnego upośledzeni* kfc funkefonowania. W praktyce klinicznej często wykrywa się fobie swoiste btnkjHt w związku z innymi zaburzeniami lękowymi- Badania bliźniąt z dużego ich rejetam^| nie Virginia wykazały, np. żc fobie zwierząt występują u 11% badanych i zc czynÓSjS nayezne matą istotny udzi.il w ich powstaniu. W cym samym badaniu *twiadifl^K fobie sytuacyjne były w istotnym stopniu uwarunkuwanc przez czynniki środowymi W leczeniu lobii swoistych najczęściej stasuje się techniki behawioralne. których poó Stawową cechą jest kontrolowana ekspozycja na bodziec lękotwórczy. EkspazycJtflK mieć miejsce w realnej sytuacji (in vm>] lub dokonywać się w wyobraźni pacjenta W | caeniu fobii swoistych częściej stosowana jest ekspozycja in vivo. Może ona być całtaNt ta tyfoodfog) lub stopniowana, z udziałem terapeuty. Istnieje również mazłfwaśćfij^^K mowanych ćwiczeń związanych ze stopniową ekspozycją na daną sytuację, kUktfjglB odbywa samodzielnie lub w towarzystwie osoby innej niż terapeuta.

4. Fobia społeczna (zespół lęku społecznego)

Somatyczne i (psychiczne przejawy lęku wyzwalane przez obecność innych oadkltt nuwiące główne zaburzenie występujące w zespole lęku społecznego (fobii i^owm prsez wiek lal paąrchtatizy uaktowali tako nieprawidłowość osobowości i hnsśiMyp