DSC02255

ZMIENNE POŚREDNICZĄCE

ZMIENNE POŚREDNICZĄCE

lok. ZMIENNE - KLASYFIKACJA ZE WZGLĘDU NA WY-STEPUJĄCE ZALEŻNOŚCI I ZWIĄZKI PRZYCZYNOWE

ZMIENNE ŚRODOWISKOWE (ang. social variables; enuironmental uariables) - rodzaj zmiennych (cech) w środowisku podmiotu/przedmiotu badań, które (będąc mechanizmem komunikacji lub też nośnikiem określonych wartości) wpływają na kształt i specyfikę badanych procesów zob ZMIENNA ■ ZMIENNE - KLASYFIKACJA ZE WZGLĘDU NA WYSTĘPUJĄCE ZALEŻNOŚĆ I ZWIĄZKI PRZYCZYNOWE ■ ZMIENNE - KLASYFIKACJA S.S. STEVEN$A

ZMIENNE WIELOWARTOŚCIOWE (WIE LODZI ELNE) - (ang. multi-ualued variables) - rodząj zmiennych (cech), których liczba wariantów wynosi więcej niż dwa (np. poziom wykształcenia - wyższe, wyższe zawodowe, średnie, zasadnicze zawodowe, podstawowe, niepełne podstawowe); wyróżnienie z.w. uzależnione jest od wielkości zbioru, z którego dana cecha przyjmuje wartości, a także od liczby możliwych wariantów tej cechy (w tym przypadku więcej niż dwóch)

2ob ZMIENNA ■ ZMIENNA KATEGORJ ALNA

ZMIENNE ZAKŁÓCAJĄCE

zob. ZMIENNE - KLASYFIKACJA ZE WZGLĘDU NA WYSTĘPUJĄCE ZALEŻNOŚCI I ZWIĄZKI PRZYCZYNOWE

ZMIENNE ZALEŻNE

zob. ZMIENNE - KLASYFIKACJA ZE WZGLĘDU NA WY-stępujące zależność i związki przyczynowe

ZMIENNOŚĆ CIĄGŁA (ang. continuous uańation) - rodząj zmiennej, która występuje wówczas, gdy wartość danej cechy (zmiennej) przybiera dowolne jednostki w określonych granicach, co oznacza, że między dwie wartości liczbowe zawsze można wstawić wartość pośrednią (np. wzrost czy waga jednostki) zob. ZMIENNA CIĄGŁA

ZMIENNOŚĆ SKOKOWA (ang. discon-tinuous uańation) - rodząj zmiennej, która występuje wówczas, gdy badana cecha (zmienna) jest wyrażona tylko i wyłącznie

liczbami zmieniąjącymi się skokowo, tzn. takimi, między którymi nie ma wartości pośrednich (np. liczba studentów na określonym roku) zob. ZMIENNA SKOKOWA

ZNAKI UMOWNE W TABLICACH (ang. table fixed symbole) - ze względu na to, że tablice statystyczne oraz tablice służące do prezentacji wyników badań nie mogą zawierać pustych miejsc - w statystyce i metodologii badań społecznych przyjmuje się określony system znaków zob. STATYSTYCZNE SYMBOLE ■ STATYSTYCZNE MIARY ■ TABLICA Z JEDNĄ ZMIENNA ■ TABLrCA Z DWIE-MA ZMIENNYM] ■ TABLICA Z TRZEMA ZMIENNYMI ■ TABLICA CZTEROPOLOWA ■ TABLICE ANALITYCZNE

■    TABLICE KONTYNGENCYJNE (WIELODZ1ELCZE) ■ TABLICE KORELACYJNE (KOMBINOWANE) ■ TABLICE LICZB LOSOWYCH ■ TABLICE OGÓLNE ■ TABLICE OPARTE NA UCZBACH WZGLĘDNYCH I ABSOLUTNYCH

■    TABLICE PROSTE ■ TABLICE ROBOCZE ■ TABLICE STATYSTYCZNE ■ TABLICE SYNTETYCZNE ■ TABU-CE SZCZEGÓŁOWE ■ TABLICE WYNIKOWE ■ TABLICE ZŁOŻONE

ZOGNISKOWANY WYWIAD GRUPOWY (FGI) (ang. focused group interuiew) - określany również mianem „wywiadu fo-kusowego", „fokusu”; utworzona w latach 40. XX w. technika badań jakościowych, przyjmująca formę zbiorowych dyskusji, koncentrujących się wokół jednego (lub grupy) tematów, prowadzonych w małych, kilkuosobowych grupach (6-12 osób), pod kierunkiem wyszkolonego moderatora; celem z.w.g. jest uzyskanie opinii, poglądów oraz pogłębionej wiedzy o czynnikach skla-niających jednostki (grupy) do przyjmowania konkretnych postaw lub/i zachowań oraz diagnozowanie motywów postępowania i preferencji, a także rejestrowanie ekspresji osób badanych oraz wszelkich zachowań, które w jakikolwiek sposób powiązane są z tematem zbiorowego wywiadu; w z.w.g. podkreśla się aktywność prowadzącego, który zadąje pytania skierowane równocześnie do celowo wybranych kilku osób; z.w.g. opiera się na dynamicznych interakcjach uczestników wywiadu; zaletą z.w.g. jest umożliwienie badaczowi pozna-

Znaki umowne w tablicach

1 symbol	symbol - objaśnienie	znaczenie symbolu
	(kreska)	dane zjawisko nie występuje w ogóle
0	(zero)	zjawisko wprawdzie występuje, ale w Ilościach zbyt małych
	(kropka)	brak danych w ogóle lub brak danych wiarygodnych; kolumny z tym znakiem nie mogą być zsumowane
X	(ukośny krzyżyk)	wypełnienie danej pozycji jest niemożliwe lub niecelowe ze względu na sprzeczność logiczną wiersza i kolumny
1	(wykrzyknik)	stuży do wskazania, że liczba została zmieniona w porównaniu do liczby poprzedniej dla tego samego zjawiska

nia pewnych wzorów postrzegania, myślenia czy też oceniania, charakterystycznych dla określonych grup, dobranych ze względu na specyficzne cechy, istotne z punktu widzenia problematyki badawczej

zobFOCUS GROUP

ZWIĄZEK PRZYCZYNOWY (PRZY-CZYNOWO-SKUTKOWY) (ang. causa-tion) - wzajemna zależność; relacja, związek zachodzący między dwoma zjawiskami: przyczyną oraz jej skutkiem; także: cecha zależności między zmiennymi, oznaczająca, iż zmiana wartości jednej zmiennej powoduje zmianę wartości drugiej zmiennej (np. relacja między zmienną zależną a zmienną niezależną); do stwierdzenia istnienia tego typu związku konieczne jest spełnienie następujących warunków: 1) precyzyjne określenie, która ze zmiennych jest przyczyną, a która jej skutkiem; 2) stwierdzenie istnienia empirycznej korelacji między zmiennymi (zmiana wartości jednej zmiennej musi wywoływać zmianę wartości drugiej zmiennej); 3) wykluczenie możliwości, wpływu trzeciej zmiennej (np. interweniującej, zakłócającej), która mogłaby sprawić, że zakładana korelacja jest jedynie zależnością pozorną

zob KORELACJA ■ KORELACJA DODATNIA ■ KORELACJA UJEMNA ■ KORELACJE POZORNE ■ ZALEŻNOŚĆ ■ ZALEŻNOŚĆ WZAJEMNA ■ ZMIENNE - KLASYFIKACJA ZE WZGLĘDU NA WYSTĘPUJĄCE ZALEŻNOŚCI I ZWIĄZKI PRZYCZYNOWE ■ ZMIENNE NIEZALEŻNE ■ ZALEŻNOŚĆ POZORNA ■ MYŚLENIE NAUKOWE ■ KANONY M1LLA