DSC04173

Laboratorium

PODSTAWY OBRÓBKI CIEPLNEJ

Ciccunek. Inżynieria Materiałowa, Inżynieria Biomedyczna Liczba godzin: 15 (Bóść ćwiczeń: S + 1 zajęcie odróbkowe)

Prowadzący^{1 2}, mgr Inż. Aneta Bartkowska

Instytut Inżynierii Materiałowej, Zakład Metaloznawstwa i Inżynierii Powierzchni Budynek: Centrum Mechatroniki Biomechaniki i Nanoinżynierii pok. 338 e-mail: [e-mail]

Forma zaliczenia: Warunkiem zaliczenia laboratorium jest pozytywna ocena z odpowiedzi i sprawozdania wg wytycznych prowadzącego. Ocena z odpowiedzi w formie ustnej, pisemnej lub testowej.

kwintale nr U Wprowadzenie w podstawowe poieciastosowane w obróbce cieplnej Zakres wymaganych wiadomości:

•    definicja temperatury i jej pomiar

•    urządzenia do obróbki cieplnej: piec, wanna hartownicza

•    materiały stosowane na elementy grzejne urządzeń do obróbki cieplnej

•    obróbka cieplna - definicja, podział

•    obliczanie czasu grzania

•    struktury po obróbce cieplnej: perlit, ferryt, austenit, bainit, martenzyt, sorbit literatura:

1.    Luty W.: Poradnik inżyniera — obróbka cieplna stopów żelaza. WNT, Warszawa 1977

2.    Grzyb J., Trzciałkowski J.: Urządzenia do obróbki cieplnej w atmosferach regulowanych, WNT, Warszawa 1975

3.    Praca zbiorowa Obróbka cieplna metali. Zeszyły SIMP i IMP,, Warszawa 1987

4.    Burakowski T., Wierzchoń T.: Inżynieria powierzchni metali. WNT, Warszawa, 1995

5.    Dobrzański L. A.: Metalowe materiały inżynierskie. Warszawa 2004

6.    Ciszewski A.: Materiałoznawstwo. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2009

7.    Przybyłowicz K.: Materiałoznawstwo w pytaniach i odpowiedziach. WNT, Warszawa 2007

8.    Blicharski M.: Wstęp do inżynierii materiałowej. WNT, Warszawa 2009

9.    Loda H.: Współczesne materiały konstrukcyjne i narzędziowe. Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań, 1998

10.    PN-EN ISO 6508-1 Pomiar twardości sposobem Rockwella

11.    PN - EN ISO 6506-T Pomiar twardości sposobem Brinella •J12. PN-76 H-01200 Obróbka cieplna metali. Nazwy i określenia

•    okład żelazo - cementyt

Ćgjggllfr Ł HirftmwpK lako kryteriom doborn Zagadnienia kontrolne

•    martenzyt, bamft, austenit szczękowy

•    przemiany: martenzytyczaa, perlityczna, bainityczna

•    wykresy przemian austenitu CTPi, CTPc

•    krytyczna szybkość chłodzenia; bartowność, utwardzalność, przehartowalność

•    czynniki wpływające na hartowność

•    wpływ dodatków stopowych na harfo wność

•    metody badań hartowności; krzywa hartowności, pasmo hartowności

•    twardość krytyczna, idealna średnica krytyczna, średnica krytyczna

•    rodzaje ośrodków chłodzących

•    podział stopów żelaza

•    rodzaje obróbki cieplnej i właściwości otrzymane dla stali, staliw i żeliw

1.    Luty W.; Poradnik inżyniera - obróbka cieplna stopów żelaza. WNT, Warszawa 1977

2.    Barbarki A.: Materiały w budowie maszyn. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań, 2006

3.    Dobrzański L. A.: Metaloznawstwo z podstawami nauki o materiałach. WNT, Warszawa, 1998

4.    Przybyłowicz K.: Materiałoznawstwo w pytaniach i odpowiedziach. WNT, Warszawa 2007

5.    PN-EN ISO 642 Badanie hartowności metodą oziębiania od czoła

6.    PN-EN ISO 6508-1 Pomiar twardości sposobem Rockwella

Ćwiczenie 4; Przesycanie i starzenie stopów nleżdazpych

Zakres wymaganych wiadomości:

•    aluminium i jego stopy

•    zastosowanie aluminium i jego stopów

•    obróbka cieplna aluminium, (przesycanie, starzenie, wyżarzanie odprężające, wyżarzanie rekrystalizująpe) Literatura:

1.    Dobrzański L. A.: Metalowe materiały inżynierskie. Warszawa 2004

2.    Barbacki A.: Materiały w budowie maszyn. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań, 2006

3.    Ciszewski A.: Materiałoznawstwo. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2009

4.    Przybyłowicz K.: Materiałoznawstwo w pytaniach i odpowiedziach. WNT, Warszawa 2007

5.    Blicharski M.: Wstęp do inżynierii materiałowej. WNT, Warszawa 2009

6.    Leda H.: Współczesne materiały konstrukcyjne i narzędziowe. Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań, 1998

7.    PN-EN ISO 6506-1 Pomiar twardości sposobem Brinella

Ćwiczenie 5t Obróbka cieplno - chemiczna: azotowanie, nawerianie. borowanie Zakres wymaganych wiadomości:

•    stale stosowane do: azotowania, nawęglania, borowania

•    metody: azotowania, nawęglania, borowania (wady i zalety poszczególnych metod)

•    rodzaje atmosfer gazowych stosowanych do: azotowania, nawęglania, borowania

•    struktura warstw: azotowanych, nawęglanych, borowanych

•    wpływ parametrów procesów na grubość warstwy dyfuzyjnej

•    rodząje obróbki cieplnej stosowanej w przypadku: azotowania, nawęglania, borowania

•    własności i zastosowanie warstw dyfuzyjnych w budowie maszyn Literatura:

1.    Luty W.: Poradnik inżyniera- obróbka cieplna stopów żelaza. WNT, Warszawa 1977

2.    Barbacki A.: Materiały w budowie maszyn. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań, 2006

3.    Dobrzański L. A.: Metaloznawstwo z podstawami nauki o materiałach. WNT, Warszawa, 1998

4. Ciszewski A.: Materiałoznawstwo. Oficyna Wydawnicza Politechniki W arszawskiej, 2009

5.    Przybyłowicz K.: Materiałoznawstwo w pytaniach i odpowiedziach. WNT, Warszawa 2007

6.    Blicharski M.: Wstęp do inżynierii materiałowej. WNT, Warszawa 2009

7. Leda H.: Współczesne materiały konstrukcyjne i narzędziowe. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, 1

8.    Kula P.: Inżynieria warstwy wierzchniej. Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź, 2000

9.    PN-82 / H-04550, Obróbka cieplno-chemiczna. Warstwy azotowane. Badania

10.    PN-EN ISO 6507-1 Pomiar twardości sposobem Brinella

Ćwiczenie h Obróbka cieplna stopów ²ri«M - tnriK 1

Literatura

Luty W.: Poradnik inżyniera - obróbka cieplna stopów żelaza. WNT, Warszawa 1977 Praca zbiorowa Obróbka cieplna metali. Zeszyty SIMP i IMP,, Warszawa 1987 Burakowski T., Wierzchoń T.: Inżynieria powierzchni metali. WNT, Warszawa, 1995 Kula P.: Inżynieria warstwy wierzchniej. Politechnika Łódzka, Łódź, 2000    •

Dobrzański L. A.: Metalowe materiały inżynierskie. Warszawa 2004

Ciszewski A: Materiałoznawstwo. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej 2009

^^P^c^Zr^<^rn^OZnaW2tW!_J^{W pytaniach}' odpowiedziach. WNT, Warszawa 2007 mu ~ ™ o ^6506-1 Pomiar twardości sposobem Brinella PN - EN ISO 6508-1 Pomiar twardości sposobem Rockwella

1

Zakres wymaganych wiadomości:

•    układ żelazo — cementyt

•    przemiana perlit —» austenit

•    przemiana ferryt —² austenite

•    przemiana austenit —² perlit

•    przemiana austenit —² ferryt

•    rodzaje wyżarzania

•    mikrostruktura a właściwości po różnych rodzajach wyżarzania

•    rodzaje hartowania

2

   rodzaje odpuszczania

•    martenzyt odpuszczony, sorbit, austenit szczątkowy

•    ulepszanie cieplne, utwardzanie cieplne

•    wpływ rodzajów odpuszczania na strukturę i właściwości