DSCF5622

prawidłowy rozwój ziemniaka. Temperatura gleby 10-15 °C w okresie zawiązywania bulw może stać się przyczyną występowania rdzawej plamistości i pustowatości bulw. Wady te mogą być również wywołane obfitymi opadami po okresie suszy, powodującymi gwałtowny wzrost ziemniaka po okresie zastoju. Ponadto niskie temperatury w czasie wegetacji w połączeniu z dużą ilością opadów przyczyniają się do wzrostu zawartości fenoli i cukrów w bulwach. Wysoka temperatura (powyżej 25 °C) w okresie wegetacji powoduje zmniejszenie zawartości suchej masy w bulwach i jednocześnie gromadzenie się podwyższonych ilości asymilatów w łodygach. W latach ciepłych, suchych, o dużym nasłonecznieniu bulwy ziemniaka zawierają więcej skrobi oraz są mało podatne na ciemnienie miąższu surowego i po ugotowaniu.

Rozwój ziemniaka i akumulacja plonu w znacznym stopniu zależą od odpowiedniego rozkładu temperatury w określonych fazach rozwojowych. W produkcji odmian bardzo wczesnych korzystne są wyższe temperatury w kwietniu i maju, gdyż umożliwiają wczesne sadzenie i szybki rozwój. Aby można było uzyskać zbiory w pierwszej połowie czerwca, temperatura w maju musi przekraczać 14 °C. Dla wegetacji ziemniaka późnego rozkład temperatury w okresie czerwiec-sierpień jest w naszym kraju zazwyczaj korzystny. Większe odchylenia od temperatury optymalnej występują natomiast pod koniec okresu wegetacji, gdy jest ona zbyt niska. Wraz ze zmianami w użytkowaniu ziemniaków oraz wzrostem wymagań jakościowych ważnym problemem stały się niskie temperatury w okresie jesiennym. Wpływają one na pogorszenie jakości bulw, zwłaszcza przeznaczonych na przetwory spożywcze (frytki, chipsy), gdyż bulwy stają się bardziej podatne na uszkodzenia mechaniczne. W temperaturze 5 °C jest ich trzykrotnie więcej niż w 15 °C. Wyraźnie rośnie również zawartość cukrów redukujących, co pogarsza przydatność bulw na przetwory, zwłaszcza na chipsy. Z tych względów należy dokonywać zbioru w temperaturze powyżej 10 °C, tymczasem już na początku października jest ona zwykle niższa. Bardzo korzystne warunki termiczne dla produkcji ziemniaka występują w Polsce średnio co trzy lata. Równocześnie jednak co 4-6 lat maj bywa bardzo chłodny, z temperaturami poniżej 10 °C. Zazwyczaj nie wywierają one dużego wpływu na wielkość plonów odmian późnych, natomiast znacząco opóźniają termin zbioru ziemniaka bardzo wczesnego.

Duży wpływ na plony ziemniaka ma odpowiednia ilość opadów i ich rozkład gdyż zapewniają właściwe stosunki wilgotnościowe w glebie. Ziemniak jest powszechnie uznawany za roślinę wrażliwą na niedobory wody w glebie. Wynika tc głównie z dwóch powodów: sprawności pobierania wody przez system korzeniowy i efektywności gospodarowania wodą przez część nadziemną.

Ziemniak pobiera wodę z mniejszej głębokości niż większość innych roślii uprawnych, gdyż główna masa jego korzeni znajduje się w górnej (do 40 cm) war stwie gleby. Niższa jest także jego sprawność pobierania wody z gleby z powod? stosunkowo małego przekroju korzeni oraz niewielkiej głębokości systemu korze