filozofia B

gr B

Sprawdzian wiadomości z filozofii nowożytnej

I. Test uzupełnień.

Filozofia nowożytna w najważniejszych sprawach.........(przeciwstawia, zbliża, pozostaje obojętna) się średniowiecznej. Gdy

tamta była na wskroś.........(ziemska, transcendentna, księżycowa) i twierdziła, że poza światem doczesnym istnieje świat inny,

wieczny, boski, którego ten jest tylko odblaskiem, to ta chciała mieć postawę doczesną i mówiła, że jest tylko ten jeden świat, że nim jedynym ma

się zajmować filozofia. Gdy filozofia średniowieczna była.........(destrukcyjna, konstrukcyjna, systematyczna), to ta objawiła

upodobanie do czystych faktów bez konstrukcji i systemów. Wszakże powszechna ta postawa nie była. I właśnie ten, który uchodzi za „ojca

nowożytnej filozofii”, mianowicie.........(Kant, Arystoteles, Kartezjusz), miał transcendentny pogląd na świat i budował racjonalny

system filozofii.

II. Przyporządkuj poszczególnym postaciom ich dzieła (Krytyka czystego rozumu, Phanomenologie des Geistes, Lewiatan, Etyka sposobem geometrycznym dowiedziona):

Spinoza    -    .................

Hobbes    -    .....,..........

Kant    -    ................

Hegel    - .    ................

fil. Podaj jak najwięcej synonimów dla słowa racjonalizm: -    ................

IV. Przeprowadź interpretację jednego z następujących sądów: „Dubito ergo cogito, cogito ergo sum” (Kartezjusz)

„Jestem trzciną, ale trzciną myślącą” (Pascal)

„Tyle wiemy, ile doświadczamy” (Locke)

V. Przeprowadź interpretację odejścia od metafizyki w filozofii nowożytnej:

VI. Wyjaśnij znaczenie pojęć

monada -...........................,....................

teozofia -................................................

woluntaryzm -................................................

sensualizm psychologiczny -...................' . . ....................

amor Dei intellectualis -.............................................

„świat jest moim wyobrażeniem” -.....................................

fenomenalizm -...............................................

transcendentny -.....................'..........................

V. Sformułuj główne różnice między potocznym a krytycznym pojmowaniem pojęć: substancji, przyczynowości, siły.

VI. Napisz krótką analizę jednego z wybranych problemów:

-    czy „substancje to fikcje umysłu" (Berkeley)?

-    czy istnieje tylko to, czego doświadczamy (Berkeley)?

-    na czym polega Kantowski „przewrót kopemikański?

-    co oznacza „absolutna rożsamość bytu realnego i idealnego” (Sćhelling)?

VII. Scharakteryzuj poglądy wybranego przez siebie filozofa (lub kierunku) z okresu nowożytności: