IMG 46

Vv

h C5-N)

Pracj L wykonami prze/ czynnik dzięki dostarczonemu ciepłu, oddawana jest na zewnątrz układu (do otoczenia), stając się prac* zewnętrzną. / której, ze względu n« straty tarciu oraz ciśnienie otoczenia (które w zasadzie można by nuzwuć preoc.wc,, śnieniem), tylko część sumowi tak zwana pracę użyteczną. Zatem, wykonana prz«* czynnik termodynamiczny praca przemiany jest równa sumie prac:

L * L_u +    + Lf

(5.15)

gdzie:

L_u praca użyteczna.

L# - praca nad otoczeniem (dL^ ^m -p_oldl'^r),

Lf - praca tarcia.

Ponieważ praco tarcia w całości zamienia się na ciepło (w części pochłaniane przez czynnik, a w części oddjwane do otoczenia), praca zewnętrzna składa się tylko z pracy użytecznej i pracy nad otoczeniem.

Można zatem napisać:

L m — L y + Lq! “ Lf

(5.16)

Należy tez zauważyć, że określona równaniem (5.12) nieskończenie mała ilość pracy nie jest różniczką zupełną, poniew aż wielkość pracy zależy nic tylko od stanu początkowego i końcowego, ale rów nież od drogi przemiany. Pracę określa pole pod krzywą (całka (5.13) lub (5.14)), a to zależy od rodzaju krzywej. Zatem praca nie jest również parametrem (ani funkcją) stanu.

Zdefiniowane powyżej pojęcia prac zilustrowano na rysunku 5.1, używając jako przykładu najprostszego układu tłok-cylinder.

5.2.4. PIERWSZA ZASADA TERMODYNAMIKI DLA UKŁADU ZAMKNIĘTEGO

Pokazana na rysunku 5.1 praca tarcia L_f (wynikająca z tarcia wewnętrznego w czynniku termodynamicznym oraz tarcia tłoka o ścianki cylindra) zamienia się

^Lf-Qf=Qp + Qf2

(5.17)

\jv\-

;	Qn ■<—	n
^f\	P

L₃ = Lu + Lo,~ L- Lf

i]=G/=e/< ⁺ e^

Rys. 5.1. Ilustracja przebiegu ekspansji czynnika termodynamicznego w maszynie tłokowej pod wpływem dostarczonego ciepła w układzie /> V

75