lastscan120 2

nych przedziałach. Luka płynności w ustalonych przedziałach definiowana jest jako różnica między aktywami a pasywami. Luka płynności dodatnia występuje przy nadwyżce zapadalnych aktywów nad wymagalnymi pasywami w danym przedziale czasowym. Oznacza to, że w danym przedziale jest zachowana płynność, czyli bank posiada wystarczające środki do pokrycia wszystkich przypadających wówczas płatności. Natomiast luka płynności ujemna występuje przy nadwyżce pasywów nad aktywami - wskazuje to na niedobór środków pieniężnych do wywiązania się banku z wymagalnych płatności w danym przedziale czasowym.

Na podstawie zestawienia luki płynności bank może podjąć odpowiednie działania W' celu zapew nienia potrzebnych środków. Stosowanie do zestawienia luki terminów płatności wynikających z zawartych umów może nie dawać obiektywnego obrazu sytuacji, ze względu na to, żc w praktyce często terminy te nie są dotrzymywane, a część transakcji nie ma terminów umownych. Stąd próba sporządzania zestawień z urealnionymi terminami.

2.4.2.

Urealnione zestawienie luki płynności

Urealnione zestawienie luki płynności sporządzane jest w analogiczny sposób, jak poprzednio. tzn. ustalane są przedziały czasowe, którym następnie przyporządkowuje się pozycje aktywów i pasywów. Zarówno aktywa, jak i pasywa są korygowane o transakcje, których realne terminy płatności są różne od terminów wynikających z zawartych umów, przy czym aktywa koryguje się o pozycje spłacane z opóźnieniem, natomiast pasywa mogą być prolongowane lub wycofywane wcześniej. Określenie realnych terminów płatności nie jest zadaniem łatwym i wymaga odpowiednich danych statystycznych co do kształtowania się trendów'. W tym celu konieczna jest analiza zmian depozytów i kredytów, na ogół w dłuższym, kilkuletnim okresie, tak aby uchwycić trendy długookresowa i wahania sezonowe. W wypadku kredytów niezbędne jest określenie odsetka należności, które były spłacane z opóźnieniem. W w ypadku depozytów' istotne jest oszacowanie, jaka część depozytów awista ma charakter stabilny (czyli jaki jest „osad"), jak również jaka część depozytów była wcześniej wycofywana. Prognozowanie zaobserwowanych tendencji na przyszłość wymaga uwzględnienia sezonowości i cykłiczności w płat i wypłat depozytów i kredytów. Wahania sezonowe wynikają m.in. z pory roku, zwyczajów społecznych, systemu podatkowego. Wahania cykliczne związane są z koniunkturą gospodarczą, tj. zachowaniami deponentów i kredytobiorców w okresach recesji i ożywienia gospodarczego.

Wpływ wahań sezonowych może się ujawniać ze szczególnym nasileniem w bankach, które:

■    nic posiadają rozwiniętej sieci oddziałów w' różnych regionach.

■    charakteryzują się słabo zdywersyfikowanym portfelem depozytowym i kredytowym.

■    prowadzą w ysoce wyspecjalizowaną działalność, np. działają w niszach rynkowych.

2.4.3.

estawienie przepływów pieniężnych

w

ich

tawicnie przepływów pieniężnych polega na określeniu przedziałów czaso-h i przyporządkowaniu im wpływów z aktywów i otrzymywanych odsetek oraz ywów z pasywów i płaconych odsetek. W odróżnieniu od poprzednich zestawień rachunku uwzględnia się odsetki otrzymywane i płacone, co przy większych kwoli może mieć istotny wpływ na płynność w' poszczególnych przedziałach cza-ych. Przy przyporządkowywaniu poszczególnych transakcji do odpowied-przedziałów czasowych występuje - analogicznie jak poprzednio - problem ślenia pozycji, które nic posiadają umownego terminu płatności lub których ter-iny umowne nie pokrywają się z rzeczywistymi.

2.4.4.

Wskaźniki

W celu oceny płynności finansowej bank może przeprowadzać analizę różnorodnych aźników', takich jak:

(1)

wskaźnik płynności bieżącej =

aktywa zapadalne do 3 miesięcy pasywa wymagalne do 3 miesięcy

skażnik płynności szybkiej=

aktywa zapadalne do 1 miesiąca pasywa wymagalne do I miesiąca

(2)

Skaźniki te mają charakter strumieniowy. Przyjmuje się założenie, że przy kaźniku (podane granice mają charakter umowny): powyżej 0,9 - płynność banku jest dobra.

0.9-0.7 - zadowalająca, poniżej 0.7 - zła.

wskaźnik płynności-

płynne aktywa pasywa k rótkoterninowe

(3)

gdzie:

-    płynne aktywa - stany gotówki, stany rachunków' w banku centralnym, krótkoterminowa papiery wartościowe, płynne lokaty na rynku międzybankowym pieniężnym, inne aktywa o okresie zapadalności do 30 dni;

-    pasywa krótkoterminowe zmienna część depozytów awista. krótkoterminowe kredyty z banku ccntntlnogo (np, redyskontowy lub lombardowy), operacje odkupu papierów wartorfetowy* li o.l Iwinku centralnego w minach transakcji otwartego rynku, inne pasywa o oko *.»♦ w vm»gahiowi do Ul dni,