Materiał na egzamin (4)

Antropologia św. Augustyna stanowi nawiązanie do antropologii Platona, w szczególności do jego dualizmu oraz do koncepcji homo religiosus. 2. Człowiek — według św. Augustyna — to istota złożona z ciała i z duszy. Dusza jest doskonalsza od dała. Ciało jest śmiertelne, dusza — nieśmiertelna. 3. Człowiek to istota dramatyczna: nosząca w sobie pragnienie Nieskończonego, rozdarta, stojąca w wolnośd wobec dobra i zła, zbawienia i potępienia.

4. PersonaIizm św.Tomasza z Akwinu

Św. Tomasz z Akwinu jest kontynuatorem arystotelesowskiej tradycji antropologicznej na gruncie chrześcijańskim. 2. Drogą do problemu człowieka jest u Akwinaty mowa serca 3. Punktem centralnym Tomaszowej koncepcji człowieka jest pojęcie osoby — indywidualnej substancji o naturze rozumnej. 4. Człowiek-osoba posiada naturę duchowo-cielesną O jedności człowieka, mimo jego złożoności, decyduje ostatecznie akt istnienia 5. Czy św. Tomasz nie doceniał —jak twierdzą niektórzy jego krytycy — podmiotowo-przeżyciowego wymiaru bytu ludzkiego i rzeczywistości międzyosobowej? — to kwestia dyskusyjna

5. Dualizm Kartezjusza

Kartezjusz jest kontynuatorem platońsko-augustynskiej tradycji antropologicznej. 2. Według niego człowiek jest złożony z substancji myślącej (res cogitans), czyli z duszy-świado-mości, oraz z substancji rozciągłej (res ertensa), czyli z dala-materii. 3. Kartezjańska antropologia odegrała w kulturze europejskiej zarówno pozytywne rolę (drążąc duchowy wymiar człowieka), jak i rolę negatywne (pogłębiając przepaść między dwoma aspektami bytu ludzkiego: duchowym i przyrodniczym).

MAE&SISTOWSKA KONCEPCJA CZŁOWIEKA

Marks w swej antropologii nawiązał do Hegla. Rozwinął jednak własne rozumienie człowieka. 2. Człowiek dla Marksa to istota przyrodnicza społeczna historyczna, urzeczywistniająca się w twórczej pracy, będąca najwyższą wartością i wolna. 3. W uwagach krytycznych zauważmy: 1) Marks przeoczył elementarną prawdę o tym., żp człowiek jest, istotą ułomną 2) Nie dostrzegł tez powiązania człowieka z gruntem istnienia —• z Bogiem 3) Konkretny człowiek ze swymi egzystencjalnymi troskami został u Marksa przysłonięty przez człowieka społecznego i kolektyw. 4) Marks nie widział dostatecznie głęboko osobowego i moralnego wymiaru człowieka. <~ZEŚc Lgtfl/yoW¹, flAttJGOM S-ŁAh/A_/

EGZYSTENCJALNE SPOJRZENIE NA CZŁOWIEKA

MECZ Z BueiUAZJĄ LUOOU! CZEŚĆ i tflEcH KJŻOy z NAS ()0 ?    nr. VA r ?< rainn    _mtą _gy    icu ś/SZĘD/ H\EŚi

Egzystencjalizm to przede wszystkim filozofia konkretnego istnienia ludzkiego. 2. Egzy-stencjaliści pokazują na czym polega specyfika istnienia ludzkiego i jego nieredukowalność do tego, co od niego inne. 3. Człowiek nie jest substancją 4. Dzięki świadomości i wolności sam określam, kim się staję. 5. Za to, kim się stanę, ponoszę odpowiedzialność. 6. Egzystencja jest otwarciem na przyszłość (transcendencja). Dla Marcela transcendencją tą jest Absolutne Ty, dla Jaspersa — Transcendencją a dla Sartre'a — wyidealizowana projekcja ludzkiego ,ja". 7. Jeśli nawet wiele zarzutów pod adresem egzystencjalizmu jest słusznych, z całą pewnością należy on do tych nurtów filozoficznych, które biorą w obronę zagrożone istnienie osobowe człowieka. Podkreślając wartość niepowtarzalności jednostki, egzystencjalizm stanowi przeciwwagę dla tych systemów antropologicznych (np. hegiizmu, marksizmu i strukturalizmu), które mają skłonność do podporządkowania jednostki systemowi. Egzystencjalizm daje tez odpór zbiołogizowanemu przez Freuda widzeniu człowieka.