o b86

ukazywania postaci bohaterki proi pryzmat jej macania dla losów bohatera — stanowi jednak w znacznie większym stopniu auioaomuowany opis charakteru i powieściowej roti Oleńki. Krytyk próbty zrozumieć zasadność idwhacj Biłlcwic/ówny w perspektywie kultury szlacheckiej i opiewanego w powieści momentu historycznego. Dostrzega leź w jej postaci wiele cech. które usprawiedliwiają zarówno właściwe dziewczynie poczucie dumy i godności, jak i — a może przede wszystkim — wierną miłość Kmicica.

Przytoczone fragmenty różnych wypowiedzi krytycznych. ukj/u|4ic stosunek interpretatorów do tej niewątpliwie ważnej postaci, bohaterki ulubionej przez samego Sienkiewicza, cechuje mimo pewnych prób rozszerzenia zainteresowań. dość duża cnignuityc/ność. Tradycja badań Wolnginnych nte po/wała w riiiihir na liłnifjnr skoncentrowanie ag wokół tej postaci Wymagałoby lo bowiem isznama — przynajmniej dla celów badawczych — świata powieściowego za twór z jednej strony autonomiczny, ale 1 drugłcj — stanowiący odbicie rzeczywistości pozaMka* towej Tak rozumiana konwencja w ery styczna zostab zanegowana zarowno w badaniach filologicznych \ jak i historycznych^ Zmtawi—ia sądów na temat Oleńki pośrednio pokazuje badawcze konsekwencje takiej negacji Patrzenie na postać głównie przez pryzmat jej fikcjonalnośa — zresztą niewątpliwej i niepodważalnej — owocuje jednak określonymi skutkami w sferze analizy Znamienne, że pom kilkoma uwagami Górskiego, oglądającego /resztą Billcwi-caównf ł perspektywy innej kultury, brakuje w zasadzie wypowiedzi sugerujących możliwość interpretowania Sienkiewiczowskiej bohaterki w kategoriach pożali ter ack ich Przyznanie jej określonej świadomości determinowanej kulturowo. obserwacja zachowań i ich motywacji przez pryzmat kultury rzeczywistej aą w msadńr uznawane a błąd —mtnliHii rn) Gdy świat przedstawiony staje ińf światem rzeczywistym —■ twierdzi Adam Kersten - ..rodn nę mit**.

86