o3

liOehroBa litosfery"    "    ~    ------

Glebę można chronić przez:

■    Prawidłowe zabiegi rolnicze (uprawowe),

•    Stosowanie odpowiednich płodozmianów,

•    Właściwe rozmieszczenie użytków rolnych i leśnych, - Wapnowanie gleb zakwaszonych,

■    Przeciwdziałanie erozji,

•    Rekultywację (odnowę) terenów zdewastowanych,

•    Wykorzystanie mineralnych surowców odpadowych pojawiających się przy wydobyciu węgla, żelaza, miedzi cynku i ołowiu.

Zagospodarowanie odpadów komunalnych przez icb utylizację i kompostowanie oraz oczyszczanie ścieków ’    ^%

Racjonalne użytkowanie gleb i ich ochronę przed zanieczyszczeniami.

22.1)^ndtija|»ffl8iiU2isri    ~ ' —"•••    ----------

DEGRADACJA GLEBY ,to spadek żyzności gleby polegający na obniżenia flości i jakości próchnicy w glebie, wymywaniu kanonow zasadowych (gŁ wapnia, magnezu i poiasu), zakwaszeniu gleby i zniszczeniu jej struktury; Degradacja gleby oznacza: ° zakwaszanie gleby (gleba kwaśna imicmożliwis wzrost roślin),

° zmianę właściwości chemicznych gleby w wynika chemicznego zanieczyszczenia,

° zniekształcenie i zniszczenie gleby,

• odwodnienie gleby,

« zatrucie gleby (nadmiar wszelkich związków trafia do organizmów roślinnych, a następnie do człowieka).

Degradacja gleby jest to zniszczenie ekologicznej i produkcyjnej wartości gleby.

Formy degradacji gleby

o

-erozja

-pustynnienie i stepowanie -zniekształcenie gruntów -chemiczne zanieczyszczenia gleb

Erozja- to proces rozmywania (erozja wodna) lub rozwiewania (erozja wietrzna) jaowiirzchniowcj warstwy gleby. Erozję gleb nasilają;

-niszczenie naturalnej szaty roślinnej -nieprawidłowa uprawy ziemi -nieprawidłowe melioracje wodne -niewłaściwy wypas bydła -wadliwy dobór roślin uprawnych.

Pustynnienie-jest ol proces spowodowany postępującym mcdostalkicm wody w- glebie i przy ziemnej części atmosfery. przyczynami

są;

Zmniejszanie ilości opadów atmosferycznych -nicwrókanic wody do gleby po przez spływ po powierzchni -występowania parowania z gruntów -wyniszczenie roślin np.; lasów¹ stepów sawan -wadliwe przeprowadzane melioracje -wykorzystywanie wód grantowych.

Zniekształcenie gruntów to niekorzystne zmiany budowy, właściwości powierzchni ziemi i stosunków wodnych na danym teranie. Chemiczne zanieczyszczenia gleb polega na zachwianiu równowagi chemicznej środowiska glebowego.

Najbardziej rozpowszechnione formy degradacji gleby to;

-Niewłaściwe nawożenie

-działalności przemysłu

23. Rekultywacja tarasów zdegradowanych

Rekultywacja -to działania, które mają na celu przywrócenie zdewastowanym gramom wartości użytkowej

Rekultywacja to szereg zabiegów, które mają przywrócić glebie zdegradowanej jej dawną wartość przyrodniczą. Podstawowe zabiegi

Czynniki zagrażające litosferze można podzielić na:

a)    naturalne - z którymi człowiek nic ma nic do czynienia:

-    erozja, pożary, susza, trzęsienia ziemi,

b)    antropogeniczne - spowodowane przez człowieka:

-    zatracie metalami ciężkimi i substancjami toksycznymi obecnymi w nawozach,

-    zatracie chemią roślinną,

-    eksploatacja kopalń,

-    zabudowa miejska,

-    składowanie odpadów⁵.

Do najważniejszych zagrożeń gleby należą:

-    Monokultury, które prowadzą do zaburzenia gleby.

-    Wycinanie lasów o pożary roślinności wzmagające erozję gleby, co prowadź do pustynnienia obszaru,

-    Osuszanie podmokłych terenów i regulacja rzek obniżająca poziom rzek graniowych,

-    Zbyt intensywne nawożenie,

-    Ścieki i różnego rodzaju opady niewłaściwie składowane,

-    Intensywny wypas bydła prowadzący do erozji,

-    Stosowanie chemicznych środków owadobójczych, chwastobójczych i grzybobójczych,

-    Zajmowanie obszarów rolniczych pod budownictwo przemysłowe i mieszkalne.