Obrazek 03(1)

1603 r - epidemia dżumy w Londynie

Dżuma - ostra bakteryjna choroba zakaźna gryzoni i rzadziej innych drobnych ssaków, a także człowieka (zoonoza). Choroba ta wywołana jest infekcją G(-) pałeczek z rodziny Enterobacteriacae nazwanej Yersinia pestis.

Wyróżnia się trzy zasadnicze postacie dżumy:

•    dymieniczą

•    posocznicową (septyczną),

•    płucną: pierwotną i wtórną.

Najczęściej występuje, zarówno wśród zwierząt jak i ludzi, dymieniczą forma dżumy. Do zakażenia dochodzi zwykle w wyniku pokąsania przez pchły (głównie pchły szczurze, Xenopsylla cheopis). W następstwie infekcji bakterie migrują wraz z krwią i chłonkądo węzłów chłonnych, co po około pięciu dniach manifestuje się regionalnym powiększeniem tych narządów (tzw. dymienicą). Postać dymieniczą dżumy wywołana może być także spożyciem skażonego pokarmu lub wody (rzadkie u ludzi).

Postać septyczną jest zazwyczaj powikłaniem dżumy dymieniczej. U części chorych rozwija się, z pominięciem postaci dymieniczej, od razu pierwotna posocznica.

Objawy dżumy dymieniczej (łac. pestis bubonicd) pojawiają się w okresie od dwóch dni do tygodnia od ukąszenia. W początkowym okresie, pierwszych 6-8 godzinach, występują objawy nieswoiste, takie jak wysoka gorączka (powyżej 38°C), poty, dreszcze, rozszerzenie naczyń krwionośnych, ból głowy i znaczne osłabienie.

Bez leczenia postać dymieniczą kończy się śmiercią w 50% przypadków.

Postać septyczną (łac. pestis septica) cechuje, poza objawami nieswoistymi, duża bakteriemia. W wyniku zakażenia uogólnionego, jako reakcja makroorganizmu, pojawia się uogólniony zespół odczynu zapalnego (łac. sepsis). W tej postaci śmiertelność jest zawsze wysoka, a rokowanie bardzo poważne.

W postaci płucną (łac. pestis pneumonica) występują objawy ciężkiego, wysiękowego zapalenia płuc, z krwiopluciem, dusznością i sinicą. Rokowanie jest znacznie poważniejsze niż w postaci posocznicy, a śmiertelność blisko stuprocentowa. Śmierć następuje w przeciągu kilku dni z powodu wstrząsu i duszności.