Obraz7 5

70 _ Odpowiednio anonsować... Czy twoja zapowiedź to potrafi?

Wziąwszy pod uwagę miejsce funkcjonowania tego rodzaju anonsów, można wyodrębniać zapowiedzi gazetowe i zapowiedzi magazynowe. Są one ze sobą w pewnym stopniu spokrewnione, co dokonywania jasnych rozróżnień nie ułatwia.

Sposób zredagowania komunikatu z kolei pozwala dostrzegać zapowiedzi autonomiczne, czyli komunikaty ukształtowane według osobliwych zasad. Istotna jest przy tym funkcja zapowiadania określonego materiału prasowego. Inne funkcje się nie ujawniają w ogóle lub są wyciszane. Zapowiedź autonomiczna jest przede wszystkim tekstem o tekście (czy tekstach), a nie o jakimś fragmencie rzeczywistości. W tej typologii klasę dopełniającą tworzą zapowiedzi nieautonomiczne, a więc spokrewnione z innymi gatunkami prasowymi (od nich derywowane). Przypada im funkcja typowa dla gatunku, który podlega przekształceniu (z reguły jest to wstępne powiadamianie o określonym fakcie lub zdarzeniu), oraz funkcja anonsowania, czyli odsyłania do pełnego komunikatu lub wypowiedzi stowarzyszonych (poświęconych określonej tematyce). Wśród funkcji towarzyszących wymienić wypada rolę reklamy zapowiadanego materiału prasowego.

Wśród zapowiedzi gazetowych łatwo odnajdziemy oba typy, czyli zapowiedzi autonomiczne (w kilku wariantach) oraz zapowiedzi nieautonomiczne. W magazynach publikowane są zapowiedzi autonomiczne redagowane według określonych konwencjonalnych prawideł. Spośród nieautonomicznych pojawiają się jedynie zapowiedzi spokrewnione ze wzmianką.

Zapowiedzi nieautonomiczne mogą nawiązywać swym kształtem do większości gatunków prasowych. W praktyce komunikacyjnej nie spotyka się niemal zapowiedzi spokrewnionych z felietonami, wywiadami czy reportażami. Rzadkością są zapowiedzi stanowiące transformację komentarza. Podstawowe hliacje zapowiedzi dotyczą zatem gatunków informacyjnych, a więc sygnału, wzmianki, notatki i wiadomości. Proces przystosowania gatunku macierzystego do roli zapowiedzi może polegać, jak wspominałam, na prostym uzupełnieniu o formułę odsyłającą. Jedynie zapowiedź nawiązująca do wzorca gatunkowego wiadomości powstaje w wyniku dwóch procesów: mniejszej lub większej redukcji gatunku macierzystego i uzupełnienia tak powstałego komunikatu o odsyłacz.

Zapamiętajmy zatem następujące zasady:

■    zapowiedź sygnałowa (w formie sygnału) = sygnał + odsyłacz

■    zapowiedź wzmiankowa (w formie wzmianki) = wzmianka + odsyłacz

■    zapowiedź notatkowa (w formie notatki) = notatka (w wersji klasycznej

lub alternacyjnej) + odsyłacz