Obraz6

znawane są w formie pieniężnej lub w postaci listu gratulacyjnego. W kategorii indywidualnej nagrody są skierowane do pracowników socjalnych, a w kategorii zespołowej - do jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, organów administracji rządowej i samorządowej, organizacji pozarządowych, kościołów i związków wyznaniowych, a także osób fizycznych i prawnych prowadzących działalność w zakresie pomocy społecznej¹.

stereotypy i społeczne oczekiwania

Mimo zmian w statusie pracownika socjalnego i rosnącej społecznej aprobaty dla tego zawodu pozostaje jeszcze wiele otwartych kwestii. W kontaktach z pracownikami socjalnymi brakuje ciągle relacji partnerskich i zaufania, istnieją bariery psychologiczne. Ponadto wciąż obecne są stereotypy dotyczące pomocy społecznej i jej kadry, a pracownik socjalny kojarzony jest często z obojętnym urzędnikiem. Bez wątpienia wpływ na to mają prawne uregulowania omawianego stanowiska służbowego. Obecna ustawa koncentruje się na zadaniach i obowiązkach, natomiast niewiele miejsca poświęca przywilejom pracowników socjalnych. W sferze postulatów pozostaje nadal podniesienie wynagrodzeń, skrócenie dnia pracy, obniżenie progu emerytalnego czy przyznanie dodatkowych urlopów zdrowotnych².

W tym miejscu należy dodać, że pracownikowi socjalnemu przysługuje szczególna ochrona prawna przewidziana dla funkcjonariuszy publicznych. Z ochrony tej wynikają przywileje łączące uprawnienia dotyczące wykonywania zadań i prestiżu zawodowego pracownika socjalnego, które zostaną omówione w dalszej części rozważań.

9.3. Pracownik socjalny w administracji publicznej

zróżnicowanie

statusu

zawodowego

Oprócz przepisów ogólnych zawartych w ustawie o pomocy społecznej pozycję prawną pracowników socjalnych kształtują także inne akty ustawowe, wykonawcze, statuty i regulaminy. W związku z tym dochodzi do dużego zróżnicowania statusu tych pracowników. Dyferencjacja ich pozycji związana jest głównie z miejscem pracy. Pracow'nicy socjalni są zatrudniani przez podmioty wykonujące zadania z zakresu pomocy społecznej, a więc głównie przez jednostki samorządu terytorialnego, organy administracji rządowej, a także przez inne publiczne i prywatne instytucje. Mimo wyodrębnienia zawodu pracow¹-nika socjalnego jego status prawny nie jest uregulowany jednolicie i w dużej mierze zależy od miejsca zatrudnienia, stanowiska i rodzaju pracodawcy.

pracownik socjalny jako pracownik samorządowy

Zdecydowana większość pracowników socjalnych jest zatrudniana przez pracodawców^ samorządowych, głównie w samorządowych urzędach i jednostkach organizacyjnych. Artykuł 123 u.p.s. stanowi, że prawa i obowiązki pracowników' socjalnych zatrudnionych w samorządowych jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej regulują przepisy o pracownikach samo-

203

1

   Zob. rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 7 kwietnia 2005 r. w sprawie przyznawania nagród specjalnych w zakresie pomocy społecznej (Dz. U. Nr 74, poz. 658).

2

   Zob. K. Marzec-Holka, Pracownicy socjalni i wolontariusze a możliwości reformy pomocy społecznej, Bydgoszcz 1998, s. 199-200.