PIC00641

litO ' fUMnui kbfMw

sztywnych. Do klejenia elementów elastycznych klej przyrządza sic pracz zmieszanie łfl® CE ». Ępidtanu 5 z 30 CŁ w. utwardzacza PAC. Kleje bogatsze w utwurdzabz PAC da>ł spoiwa bardzo elastyczne, odporniejsze na uderzenia, ale mniej odporne tu p\J«)żs«<K temperatury.

Klej termoutwardzalny Eptdian 100 tv temperaturze pokojowej występuje » pcwuci żółtych nieregularnych bryłek lub jasnożóltego proszku. W temperaturze 100'C staje się dcctą. którą powleka się powierzchnie łączonych elementów wcześniej podgrzanych do temperatury 60^CC. Utwardzenie kleju wymaga wygrzania w temperaturze 180*0 przez 1 -r 2 b. KJej nie wymaga docisku, wystarczy wzajemne unieruchomienie na czas utwardzania. Utwardzane złącza studzić należy wolno.

Trzeba pamiętać o zachowaniu przepisów bhp. gdyż kleje lub utwardzacze mogą | niektórych osób wywołać podrażnienie oczu, skóry i górnych dróg oddechowych. Należy zapewnić dobrą wentylację pomieszczenia, stosować rękawice, okulary ochronne i maskę, jeżeli praca przy klejeniu trwa dłużej [34]. Kleje należy przygotowywać do klejenia, przestrzegając ściśle podanych przez producenta receptur.

5.43. Własności wytrzymałościowe sklein różnych materiałów

W wielu przypadkach klejenie jest najbardziej celową metodą łączenia elementów, zwłaszcza wykonanych z różnych metali. Jako przykłady typowych zastosowań klejenia można wymienić;

— płyty przekładkowe o konstrukcji rdzenia typu plastra miodu (sandwich) — rys. 5.6.

Rys. 5.6. Konstrukcja lotnicza typu plaster miodu (sandwich) wykonana techniką klejenia

—    szczelne zbiorniki na powietrze i płyny (kabiny ciśnieniowe samolotów, zbiorniki na paliwo płynne),

—    pakiety blach transformatorów, stojanów i wirników silników,

—    naklejane płytki z wysokostopowych stali przy produkcji narzędzi skrawających ze zwykłej stali,

—    most wiszący w Stanach Zjednoczonych,

—    elementy łączone z kilku cienkich blach narażone na naprężenia zmienne (części samolotów),

—    stalowe panwie łożysk ślizgowych wyklejane cienką warstwą tkaniny PTFE impregnowanej żywicą.

*— klejenie okludzin hamulców bębnowych, — klejenie wykładzin tarcz sprzęgłowych.

Rys. 5.7. Porównanie wytrzymałości na ścinanie połączenia na zakładkę klejonego Epidionem 2 wykonanego ze: stali 55, żeliwa Z1 250, miedzi 99%. mosiądzu M063, stopu aluminium PA6 oraz magnezu

Rys. 5.8. Porównanie wytrzymałości na ścinanie połączenia klejonego na zakładkę klejem Epi-dion 2 stali 55 r żeliwem Zł 250, miedzią 99%, mosiądzem M063, stopem aluminium PA6

Połączenia klejone różnych materiałów cechują się wyraźnie wartością średnią wytrzymałości na ścinanie i jej rozrzutem, (rys. 5.7 i 5.8) [26], [34]. Na uwagę zasługuje aluminium i jego stopy, które wykazują wysoką wytrzymałość w połączeniach klejonych.

5.4.4. Zalety i wady połączeń klejonych oraz metody

kontroli ich jakości

Klejone połączenia charakteryzują się rozlicznymi zaletami w porównaniu z innymi metodami łączeniu. Główną z nich jest płynny przebieg naprężeń (por. rys. 5.1), które są rozłożone na całej powierzchni; dlatego klejenie pozwala uzyskać połączenia o większej wytrzymałości zmęczeniowej niż połączenia spawane, zgrzewane lub nitowane. Przez odpowiednie ukształtowanie zakładki czy nakładki (przez zukosowanie) można zwiększyć równomierność rozkładu naprężeń na długości skłeiny (rys. 5.9), a tym samym uzyskać jego większą wytizymałość.

Można kleić elementy o małej grubości z elementami grubymi. Połączenia klejem są szczelne, gładkie i lekkie, o dobrej izolacji elektiycznej. Z punktu widzenia