pielegnowanie interpersonalne (10)

PIELĘGNOWANIE INTERPERSONALNE JAKO ZESTAW UMIEJĘTNOŚCI KOMUNIKACYJNYCH, WAŻNYCH W PRAKTYCE PIELĘGNIARSKIEJ

Wojciech Nyklewicz

Zakład Pielęgniarstwa Ogólnego

Akademii Medycznej w Białymstoku

Kierownik Zakładu: dr hab. n. med. Elżbieta Krajewska-Kułak

Źródło

Nyklewicz W. (2002): Pielęgnowanie interpersonalne jako zestaw umiejętności komunikacyjnych, ważnych w praktyce pielęgniarskiej. VI Kongres Pielęgniarstwa Polskiego, Busko Zdrój 6-7.05.2002. Materiały pokonferencyjne.

Celem niniejszego referatu jest prezentacja i promocja „pielęgnowania interpersonalnego” jako systemu umiejętności komunikacyjnych pielęgniarki, ważnych w relacjach niesienia pomocy innym ludziom.

Punktem wyjścia prowadzonych rozważań jest mało znana w Polsce „koncepcja interpersonalnego pielęgnowania człowieka”, autorstwa Jacka Wojciechowicza. Poza gronem jego najbliższych współpracowników i studentów-magistrantów nie była szerzej propagowana, być może dlatego, że nie był to jeszcze właściwy czas i warunki zewnętrzne. W dobie przemian w pielęgniarstwie i ukonstytuowanej Ustawą autonomii zawodu uważam, że koncepcja ta może być alternatywną, teoretyczną podstawą profesjonalnej działalności pielęgniarki. Jako system teoretyczny zawiera ona pojęcia opisujące pielęgnowanie człowieka, jak również posiada jasno zdefiniowany przedmiot badań naukowych i podmiot działań profesjonalnych.

W moim podejściu skoncentruję się na komunikacyjnym aspekcie wspomnianej koncepcji oraz wynikającym z niego opisie umiejętności interpersonalnych, niezbędnych w pielęgnowaniu człowieka. Są to umiejętności, które można kształtować w procesie interaktywnej metody nauczania, w systemie kształcenia przed i podyplomowego pielęgniarek.

W omawianej koncepcji, pielęgnowanie rozumiane jest jako działanie na rzecz ochrony i rozwoju człowieka w jego aktualnej sytuacji zdrowotnej, czyli w stanie zdrowia ł chorowania, i zachodzi ono w określonym miejscu i jednostce czasu (J. Wojciechowicz).

Określenie „interpersonalne” w odniesieniu do pielęgnowania podkreśla jego relacyjny charakter (W. Nyklewicz) i nadaje mu znaczenie międzyosobowego spotkania (J. Wojciechowicz).

W relacji międzyludzkiej zachodzi proces ciągłego komunikowania interpersonalnego. W tym procesie, w różnych przedziałach czasu, występują komunikaty o charakterze zachowań pielęgnacyjnych, innym razem leczniczych, a jeszcze innym wychowawczych. Nas interesują zachowania komunikacyjne o charakterze pielęgnacyjnym.

Pielęgnowanie interpersonalne, jako przedmiot nauki, można badać i opisywać w konwencji komunikacyjnej. Jako działalność zawodowa jest ono zestawem podstawowych sprawności interpersonalnych pielęgniarki; jako przedmiot nauczania studentów pielęgniarstwa jest konkurencyjny w stosunku do przedmiotu „Komunikowanie interpersonalne”, ponieważ nie