P1030537

■ ■ --~~r ‘ od nic^r^¹'¹

nosc jego pisarska zasadza się na tym, aby nic ulegał ’ *??****• niezależność. Dodać trzeba, że odbiorca stanowi dla ‘ dnv element twórczości pisarskiej. Nic ma b mentalności poetv n»W—

.....*“^cj poety piszącego do szuflady: literatura ni_e • *^d *ic

czynności? jednostronną, lecz aktem rozgrywającym si_ę ^    \-

cą a odbiorcą. Stanowisko tym bardziej znaczące, że N ’* kowało odbiorców, że pisanie jego było - - ¹ do szuflady.

Wskazał;

*v5Kazafam kilka terenów, kt ny eksplorator.    -

^Po^

^p,safl,

,    "' sanie!

- ^,+i wielkie tematy, które mogły były stać si

matami drugiego pokolenia romantyków polskich. Pokolenie"' poszło za mm i dlatego brak nam właściwego kontekstu twórczo^ Norwida. Kontekst ten musimy sobie w jakiejś mierze rekonstruo wać, zbierać u pisarzy ówczesnych ułamkowe realizacje .-- ’ wości, o których w pełni świadczy c-»«—

Nie idzie jednak —’

Or.

^eff)

Spór o powstanie

-uO-

.^-łizacje tych możli--..iauczy sama tylko twórczość Norwid jednak o rejestrację wpływów, skoro w życiu kulturalnyt orwid jest praktycznie nieobecny. ^IJ analogu, którr —

^ czasów V

2— ' *4 ^

- ...Ił'

...wouecny. Idzie raczej

Które pomogą przywrócić Norwidom . ₀- ciasne miejsce w historii.

Cóż więc znaczy biografia Norwida, pozbawiona wieku dojrzałego, biografia złożona tylko z młodości i starości? Jest dowodem, żc Norwid podzielił los swego pokolenia, które miało okres mło'^J~ⁱ pełnej nadziei, a potem zniknęło z życia polskiego, przestało w .... odgrywać samodzielny funkcję, zatraciło generacyjną odrębność, zlał' się z pokoleniem poprzednim, zestarzało się przedwcześnie -starcami byli już emigranci pokolenia listopadowego.

nim

o bo

Dokumentacją stosunku Norwida do powstania styczniowego jest w zakresie twórczości poetyckiej - grupa wierszy z lat 1861*1863 oraz poemat Fulminant, wydany wraz z Niewolą w r. 1864. Materiał w postaci prozy dyskursywnej: listów, not i memoriałów, znacznie obszerniejszy, mniej, rzecz jasna, z punktu widzenia historyka literatury przedstawia interesu.

15 września 1862 r. Andrzej Zamoyski wysłany został przymusowo do Petersburga; bezpośrednią przyczyną tej represji był skierowany do niego adres zjazdu ziemiańskiego. Na tę wiadomość Norwid zareagował natychmiast listem poetyckim na cześć „słynnego Sariu-sza”. W wierszu tym nawiązał do wysoko przez siebie cenionej polemiki poetyckiej Słowackiego z Krasińskim, najświetniejszej polemiki politycznej romantyzmu polskiego.

„Bo to sen - pisał Słowacki Do autora . Trzech psalmów" - (...) / magnaty kiedyś staną / Z wielką tęczą chorągwianą, / [...] Kiedyś ze sto was tysięcy / Było szlachty z serc i z lica, / Dziś jednegom znał szlachcica; / Kraj ich cały nie znał więcej. / (...] Dziś go nic nu « was nie ma! ---”^l

¹ Tekst cytuję w redakcji znanej Norwidowi, (zn. w redakcji pierwodruku (I ipsk 1848), według podobizny pierwodruku wydanej w serii Icksty do Ćwiczeń E ytor-skich, nr 1, Warszawa 1954.